Një shpjegim i thellë për këtë pyetje kërkon të kuptojmë strukturën shumëdimensionale të qenies njerëzore. Në shumë tradita ezoterike dhe mistike, njeriu nuk përbëhet vetëm nga trupi fizik, por edhe nga trupi eterik, astral, mendor, shpirtëror etj. Kujtimet e jetëve të kaluara, dhe mënyra si ato shfaqen, varen nga cilët trupa janë më të hapur, të zhvilluar ose të pastër në këtë jetë.

1. Trupi fizik

Është trupi që na lidh me këtë tokë, me materien, me shqisat. Ai nuk mban kujtime të jetëve të kaluara drejtpërdrejt, por ndikon në mënyrën se si i përjetojmë ato përmes gjuhës së trupit, reaksioneve të pavetëdijshme, tensioneve apo traumave të pashpjegueshme fizike.

• Njerëzit që përjetojnë dhimbje, frikë, apo bllokime të çuditshme në trup — pa arsye mjekësore — shpesh mbajnë gjurmë astrale ose emocionale të jetëve të mëparshme, të “fiksuara” në sistemin nervor ose në muskuj.

2. Trupi eterik (energjitik)

Është urë lidhëse mes trupit fizik dhe atyre më të lartë. Trupi eterik është bartësi i kujtesës së ndjeshme, i energjisë së jetës dhe i informacionit vibrues. Kjo është arsyeja pse disa njerëz, kur hyjnë në meditim të thellë ose gjatë ëndrrave, përjetojnë kujtime të jetëve të mëparshme si rrezatim, ndjesi energjetike, ose dridhje të thella pa imazhe.

• Kur trupi eterik është i pastër, kujtimet ndihen si ndjesi të forta në qendrat energjetike (chakra). Njerëzit ndjejnë mall, frikë, tërheqje të pashpjegueshme ndaj dikujt, ose një njohje të thellë ndaj një vendi që s’e kanë vizituar kurrë.

3. Trupi astral (emocional)

Ky trup mban arkivën emocionale të të gjitha përvojave tona shpirtërore, përfshirë ato nga jetët e kaluara. Kujtimet që shfaqen si dhimbje e thellë, mall i pashpjegueshëm, lidhje shpirtërore të menjëhershme, frikë iracionale apo dashuri të papritur — janë kujtime që burojnë nga trupi astral.

• Shpirtrat që janë më të lidhur me trupin astral kujtojnë jetët e kaluara si emocione të pastra, pa fjalë, pa imazhe, por me një forcë që të përfshin dhe s’të lë të qetë. Këto emocione janë jehonat më të vërteta të kujtesës shpirtërore.

4. Trupi mendor (kujtesa, mendimi, simbolika)

Kur trupi mendor është aktiv dhe i zhvilluar, shpirti është në gjendje të përkthejë përjetimet astrale dhe eterike në imazhe konkrete, simbole, skena, ose histori. Këta janë njerëzit që kujtojnë jetët e kaluara si rrëfime të qarta: si janë quajtur, ku kanë jetuar, çfarë u ka ndodhur.

• Ata shohin “filmime të brendshme”, ose kanë ëndrra të qarta, shfaqje spontane që ndjehen si histori që s’mund t’i kenë sajuar. Truri i tyre është mësuar të përkth ejë përjetimet nga trupat më të thellë në forma mendore të kuptueshme.

5. Trupi shpirtëror

Ky trup mban shkakun e ekzistencës, d.m.th. qëllimin dhe mësimin e çdo jete. Ai përmban karma-n, mësimet e shpirtit dhe dëshirat e paplotësuara. Kur dikush hyn në kontakt me këtë trup, nuk kujton vetëm se çfarë ka ndodhur në një jetë të kaluar — por pse ndodhi ajo, dhe cili ishte kuptimi i saj.

• Këta janë njerëzit që ndjejnë një thirrje të thellë për ta çuar një lidhje deri në fund, për të kuptuar veten në një mënyrë ekzistenciale. Ata mund të mos kujtojnë ngjarjet, as ndjenjat, por ndjejnë një përgjegjësi të brendshme, një ethe për të realizuar diçka që nuk mbaroi më parë.
• Nëse kujtimet janë si ëndrra, je duke hyrë përmes trupit mendor.
• Nëse ndjen emocione të thella që s’të lënë të qetë, është trupi astral që po flet.
• Nëse ndjen valë energjie ose ngrohtësi që të përshkon, trupi eterik po zgjohet.
• Nëse nuk kujton asgjë por ndjen se diçka e madhe të pret — është trupi spiritual që po të udhëzon.

Në thelb, të gjithë njerëzit i mbajnë kujtimet e jetëve të kaluara, por ato aktivizohen sipas nivelit të vetëdijes dhe pastërtisë së trupave të brendshëm. Disa janë më emocionalë, disa më vizualë, e disa më të thellë në kuptim. Dhe kur njeriu është i përgatitur… kujtimi nuk ka nevojë për fjalë — sepse vetë shpirti flet.

Pse disa njerëz i kujtojnë jetët e kaluara si kujtime kurse disa të tjerë si emocione dhe ndjenja?

Shpjegimi qëndron në mënyrën si funksionon kujtesa shpirtërore dhe cilët trupa të brendshëm janë më të hapur te secili individ. Për të kuptuar thellësisht, duhet ta shohim njeriun si një qenie shumëdimensionale: jo vetëm trup dhe mendje, por edhe shpirt, energji dhe vetëdije e mbartur përtej jetëve.

Kujtimet si emocione dhe ndjenja

Shumë njerëz nuk “shohin” jetët e kaluara me imazhe apo skena të qarta. Ata i ndjejnë. Pse? Sepse te këta persona janë më të aktivizuara shtresat e trupit astral dhe trupit eterik, të cilat janë bartësit e ndjenjave, intuitës, dridhjeve dhe ngarkesave energjetike.

Këta janë njerëzit që:

• ndihen thellësisht të tërhequr ose të mërzitur nga dikush që sapo kanë njohur
• përjetojnë ndjesi të forta në vende që nuk i kanë vizituar më parë
• ndiejnë mall, dhimbje apo dashuri pa një “arsye” të dukshme
• kanë emocione të paqarta që duket sikur nuk u përkasin vetëm atyre, por diçkaje më të lashtë

Këto janë trazirat e shpirtit që vijnë nga përvojat e papërfunduara të jetëve të tjera. Janë jehona emocionale që nuk janë përkthyer ende në kujtime të plota. Si një parfum që vjen nga dhoma tjetër – ti nuk e sheh burimin, por e ndjen thellë.

Kujtimet si skena, imazhe dhe rrëfime

Të tjerë njerëz i kujtojnë jetët e kaluara si fragmente filmi, ëndrra të qarta ose vizione të strukturuara. Ata madje mund të thonë: “Unë isha ky person, në këtë qytet, në këtë kohë…”.

Pse? Sepse te këta janë të zhvilluara shtresat e trupit mendor dhe trupi spiritual, që kanë aftësinë të përpunojnë emocionin dhe energjinë në formë simbolike, gjuhësore dhe vizuale. Këta njerëz kanë një lloj përkthyesi të brendshëm që mund ta shndërrojë ndjesinë në një histori.

• Ata shohin ëndrra të përsëritura me një temë të veçantë
• Kujtojnë fytyra, emra, vende, edhe pse nuk i kanë përjetuar kurrë në këtë jetë
• Përjetojnë momente spontan të “kujtesës”, si deja vu, që janë shumë më të qarta se thjesht intuita

Kujtesa këtu rrjedh përmes mendjes së lartë, e cila është në gjendje të mbledhë të dhëna nga vetëdija universale dhe t’i organizojë në mënyrë që njeriu të mund t’i kuptojë e t’i përpunojë me vetëdijen e tanishme.

Kjo ndodh sepse:

1. Trupat tanë të brendshëm nuk janë të zhvilluar njësoj te të gjithë. Disa janë më emocionalë (astral), të tjerë më intuitivë (eterik), të tjerë më konceptualë (mendor). Kjo ndikon se si kujtojmë.
2. Karma personale dhe detyrat shpirtërore përcaktojnë çfarë “lejohet” të kujtohet. Ndonjëherë, një shpirt nuk është gati të përballojë një kujtim të plotë, ndaj e përjeton atë vetëm si ndjesi ose mall, si një jehonë që kërkon kuptim.
3. Qëllimi nuk është gjithmonë të mbash mend, por të kuptosh dhe të çlirohesh. Ndonjëherë një ndjenjë e fortë është më e fuqishme sesa një kujtim i qartë – sepse ndjenja transformon, zhytet thellë, dhe flet me gjuhën e shpirtit.

Shembull ilustrues:

• Një vajzë ndjen një mall të pashpjegueshëm për një vend ku s’ka qenë kurrë. Ajo mërzitet sa herë shikon atë peizazh, ndjen dhimbje dhe qetësi njëkohësisht. Ajo nuk kujton, por ndjen.
  — Trupi astral po i flet.
• Një djalë ka një ëndërr që përsëritet: ai është në një luftë, ka një vëlla që humb, një grua që qan. Ai e di se ai ishte ai ushtari. Ai e kujton qartë.
  — Trupi mendor po i përkthen kujtimet e mëparshme në gjuhën e tanishme.

Zinxhiri i Jetës: Lidhja e jetës që kemi sot me atë që ka ikur dhe atë që do të vijë

Jeta që po jeton tani nuk është as fillimi yt, as fundi yt. Ajo është një nyje e ndritshme në një varg të gjatë përjetësie — një zinxhir i shenjtë, ku çdo hallkë është një jetë, çdo hallkë mbart kujtesë, energji, plagë dhe dritë.

Ky zinxhir nuk është i bërë nga metali, por nga trupi yt astral, nga karmat që s’janë shlyer, nga dashuritë që s’janë plotësuar, nga ëndrrat që ende kërkojnë qiell.

1. Jeta që ke jetuar — hallka e parë

Në jetën e kaluar, ti ndoshta ke dashur dikë me gjithë shpirt, por nuk ke mundur ta thuash. Ke ndjerë dhimbje të thellë që nuk e shpalle dot në zë. Ke premtuar: “Do të kthehem. Do ta përfundoj këtë dashuri.” Ose ndoshta ke ikur me faj. Me një borxh që s’e ke paguar. Me një dritë që nuk e nxore. Me një fëmijë që nuk e rrite dot. Me një zë që mbeti peng.

E gjitha kjo nuk është humbur. Shpirti yt e ka ruajtur në gjakun e tij. E ka mbajtur si shënim të shenjtë, për ta sjellë me vete — pikërisht në këtë jetë që po jeton tani.

2. Jeta që po jeton — hallka e ndërmjetme

Çfarë po ndjen tani? Mall pa arsye? Tërheqje të pashpjegueshme? Frikë që s’e kupton? Dashuri që djeg më shumë se ç’sjell paqe? Këto nuk janë emocione të çastit — janë jehona.

• Kur të dhemb diçka thellë pa një arsye të qartë, është sepse trupi yt e mban mend, por mendja ende nuk e përkthen.
• Kur takon dikë dhe të dridhet shpirti, është sepse e ke dashur dikur — ndoshta përmes shekujve.
• Kur e ndien veten sikur s’i përket asnjë vendi, është sepse ke lindur në shumë vende, dhe asnjë nuk është më shtëpia e vetme.

Jeta e tanishme është terreni ku shpirti përpiqet të përmbyllë çfarë s’mbaroi, dhe të përgatisë farat e asaj që do të vijë. Zgjedhjet që bën sot, njerëzit që zgjedh të duash, plagët që zgjedh të shërosh — janë kapituj të hapur e të mbyllur njëkohësisht.

3. Jeta që do të vijë — hallka e ardhshme

Ajo që nuk do ta thuash tani, do të të kërkojë përsëri. Dashuria që e shtyp tani, do të të vijë si mall në jetën tjetër. Mësimi që nuk e pranove, do të të trokasë sërish. Sepse asgjë nuk humbet në zinxhirin e jetës — çdo ndjenjë, çdo veprim, çdo dëshirë, do të gjejë një rrugë për të dalë në dritë. Shpirti nuk harron. Ai pret momentin e duhur për të vazhduar, për të plotësuar, për të kthyer gjithçka në dritë.

Nëse sot fal, nesër do të jesh i lehtë. Nëse sot dashuron pa kushte, nesër do të jesh i lirë. Nëse sot sheh veten me dhembshuri, nesër do të jesh dritë për të tjerët.

Zinxhiri i Jetës nuk është burg, por rrugë e shenjtë

Ti nuk je i ndarë nga e shkuara jote. Nuk je as i prerë nga e ardhmja jote. Ti je ura që lidh një dashuri të harruar me një mundësi të re. Ti je ai që shkon për të shëruar, por edhe ai që kthehet për të çuar në fund një premtim.

Jeta nuk është ndarje. Është vazhdimësi. Është ritëm i një kënge të lashtë, që shpirti yt e këndon në çdo trup, në çdo emër, në çdo epokë. Dhe nëse sot ndjen një mall pa emër, një dashuri pa shpjegim, një dëshirë që s’vjen nga kjo jetë – atëherë dije se zinxhiri yt është zgjuar, dhe jeta po të kërkon të kuptosh, të çlirohesh dhe të vazhdosh përpara me zemrën më të lehtë.

Struktura e trupave të padukshëm: Eterik & Astral

Njeriu nuk është vetëm trup fizik. Njeriu është një qenie shumëtrupëshe, dhe ndër më të rëndësishmit në këtë lojë kozmike janë:

1. Trupi Eterik – matrica energjetike që mban në vete memorien e trupit, ritmet, sëmundjet, vitalitetin, por edhe shenja të emocioneve të papërpunuara. Është ura midis trupit fizik dhe trupit astral.
2. Trupi Astral – trupi emocional dhe i dëshirës, që regjistron çdo impuls, çdo mall, çdo frikë, çdo traumë, çdo përjetim dashurie apo braktisjeje.

Çfarë ndodh në jetën e kaluar?

Gjatë jetës, çdo ndjenjë e fortë, çdo dëshirë që s’realizohet, çdo dhimbje që nuk shërohet, lë një gjurmë të skalitur në trupin astral. Njësoj si kur uji gërryen një shkëmb – formohen brazda.

 Një dëshirë për hakmarrje → mbetet si tension në trupin astral
 Një ndjenjë e thellë faji → ruhet si errësirë në qendrat eterike
 Një dashuri që s’përmbushet → kristalizohet si nevojë e papërfunduar
 Trauma e braktisjes → lë një gjurmë që në jetën tjetër do të projektojë njerëz që “duken” sikur të braktisin përsëri

Kur vdes trupi fizik, trupi eterik dhe astral nuk shuhen menjëherë. Ata dalëngadalë shpërbëhen, por gjurmët më të forta emocionale dhe projektive ruhen në trupin kausal, që është baza e inkarnimit të ardhshëm.

Kalimi: Nga një jetë në tjetrën

Kur një shpirt përgatitet për një jetë të re, projektohet nga qendra e vetëdijes (shpirti ose trupi kausal), një model energjetik i ri, i bazuar në:

1. Përvojat e mëparshme
2. Gjurmët e trupit astral e eterik
3. Dëshirat më të thella që nuk janë përmbushur
4. Mësimet e pazgjidhura
5. Tendencat e zakonshme të sjelljes (samskara)

Këto shndërrohen në një kod energjetik, një arkitekturë të padukshme që do të formojë trupin dhe mendjen e ardhshme. Pra, njeriu nuk lind tabula rasa. Ai vjen i ngarkuar me një hartë të pavetëdijshme, e cila do të kërkojë shfaqje nëpërmjet rrethanave të jetës së re.

Si ndikon kjo në jetën aktuale?

1. Trupi yt i sotëm është i përshkruar nga modeli i jetës së kaluar.
   – Nëse ke qenë i lidhur fort me një person dhe ke vdekur duke menduar për të, mund të lindësh pranë tij, ose me mall të pashpjegueshëm për dikë që nuk e njeh.
   – Nëse ke pasur frikë të thellë nga uji, mund të kesh panik nga uji në këtë jetë, pa kujtime, vetëm si ndjesi.
2. Trupi eterik ruan skema të vetëshkatërrimit ose të fuqisë.
   – Sëmundje që përsëriten ndër jetë janë shenja që në trupin eterik ka prishje që nuk janë rregulluar.
   – Ose përkundrazi, një vitalitet i jashtëzakonshëm është trashëgimi e fuqisë së brendshme që është kultivuar në shumë jetë.
3. Trupi astral tërheq realitete sipas valëve të ruajtura.
   – Nëse ke përjetuar turp të thellë në një jetë të kaluar, kjo jetë mund të sjellë ndjesi të pavetëdijshme të mos-mjaftueshmërisë.
   – Nëse ke pasur një projekt të madh shpirtëror që nuk e realizove, mund të kesh një ndjenjë të pashpjegueshme se “duhet të bësh diçka të madhe”, edhe pa ditur çfarë.

Kjo jetë: Fusha e programimit për jetën tjetër

Në këtë jetë, çdo përvojë e fortë, çdo vendim, çdo dhimbje ose triumf, kodifikohet në trupin tënd astral dhe eterik.

1. Çfarë nuk e çliron sot, do ta mbartësh nesër.
2. Çfarë ndjen thellësisht sot, do të jetë pasioni ose frika jote në jetën tjetër.
3. Çfarë ëndërron sot dhe nuk e ndjek, do të kthehet si etje e thellë në rrethin tjetër.

Pra, kjo jetë është mbjellje. Jeta tjetër është korrje e domosdoshme.

• Trupi eterik ruan ritmet e jetës, zakonet dhe energjitë që formojnë shëndetin dhe kushtet e jashtme.
• Trupi astral ruan emocionet, dëshirat dhe plagët që formojnë karakterin, marrëdhëniet dhe zgjedhjet.
• Të dy këta formojnë modelin energjetik mbi të cilin ndërtohet jeta tjetër.
• Gjithçka që nuk e shëron, zgjidh, ndriçon, apo shpreh, do të kërkojë rrugë tjetër për të dalë.

Ky është ligji i vazhdimësisë së vetëdijes, jo si dënim, por si udhëzim për integrim.

Shembull: Kur e takon dikë dhe ndjen mall pa kohë (Kujtimet e trupit astral)

Ka raste në jetë kur takon dikë për herë të parë… dhe në vend që të ndjesh njohje të re, ndjen mall. Një mall i papërmbajtshëm, që s’ka asnjë arsye logjike. Sytë e atij personi sikur të flasin për një histori që nuk e kujton, por e ndjen. Prania e tij/saj ndriçon një kujtim që nuk mund ta kapësh me mendje — vetëm me shpirt.

Kur takon dikë për herë të parë dhe ndjen një mall të thellë, të pashpjegueshëm, është si të dëgjosh një këngë që e njeh zemra jote — por nuk ke si ta kesh dëgjuar më parë në këtë jetë. Kjo ndjesi është një nga sinjalet më të forta të lidhjeve shpirtërore nga jetët e kaluara.

Këtu nuk kemi të bëjmë me simpati të zakonshme, as me njërën nga ato tërheqjet e shpejta që vinë dhe shkojnë. Ky mall është një kujtim emocional, një rezonancë e mbetur në trupin energjetik dhe në shpirt, që zgjohet në prani të dikujt që ke dashur, njohur, humbur ose mbajtur premtim në një jetë tjetër.

Ky lloj malli nuk lind nga mungesa, por nga një lidhje e mbetur pezull në kohë. Është një kujtesë shpirtërore që del në sipërfaqe sapo dy qeniet që dikur kanë ndarë dashuri, dhimbje apo një rrugëtim të thellë, ritakohen. Edhe nëse trupat janë të rinj, shpirtrat mund të jenë takuar para qindra vitesh.

Mësues të ndryshëm flasin për këtë dukuri me gjuhë të ndryshme:

• Osho e quante një kujtesë të zemrës — një fllad që vjen nga dritarja e një jete tjetër, ku dashuria nuk ka vdekur, por pret të përmbushet.

• Gurdjieff të ftonte të mos biesh në ëndërrim, por të vëzhgosh me vëmendje çfarë zgjohet brenda teje — mall apo iluzion?

• Traditat sufiste do ta quanin një “thirrje nga Zoti përmes një fytyre të njohur”, ndërsa budistët e shohin si karma e pashlyer.

Ky mall shpesh vjen si një valë e butë që të trondit në heshtje: nuk kërkon domosdoshmërisht një lidhje të re, por një kuptim më të thellë të një lidhjeje të vjetër. Ndonjëherë është një shans për shërim. Ndonjëherë, një përmbyllje. E ndonjëherë, një rilindje e dashurisë përtej formës së saj tokësore.

Nëse e ndjen këtë mall: je zgjuar.

Njerëzit që e ndjejnë mallin për dikë që nuk e kanë njohur kurrë më parë në këtë jetë, janë zakonisht shpirtra të vjetër. Janë ata që kanë dashuruar shumë, kanë humbur shumë, dhe kanë lëvizur përmes shumë jetëve, duke bartur një ndjeshmëri që nuk fiket as nga lindja e re.

Nëse kjo ndjesi ndodhet brenda teje, është një thirrje për të parë më thellë. Nuk ke takuar vetëm dikë, ke takuar një pjesë të vetes tënde që e kishe harruar. Është mall për një pjesë të shpirtit tënd që ke dashur përmes dikujt tjetër.

Në sytë e tu kam jetuar një herë,
kur koha ishte veç frymë
dhe emrat s’kishin lindur ende.
Në heshtjen tënde e kam dëgjuar veten
si një këngë e harruar që zgjohet.

Kam qarë për ty pa të njohur,
të kam kërkuar në fytyrat e panjohura,
në rrugët që nuk më çonin askund,
në ëndrrat që ktheheshin hije në mëngjes

Kur ti më harrove, unë ende të mbaja,
në heshtjen time, një zjarr që s’është shuar.
Një emër që fshihej në hapësirën e syve,
një rrugë e harruar në tokën e kujtimeve.

Unë të kërkoja në hapat e fjetur,
në erën që vinte pa prekje, pa zë.

Dhe ti, pa më parë, rrëshqite në harresë.
Në një valë malli që përplas bregun e shpirtit.