Eneagrami është një simbol misterioz i sjellë në perëndim nga G.I.Gurdjieff edhe pse sot në tregun e new age shumë janë ata që pretendojnë autorësinë. Në realitet domethënia origjinale e këtij simboli është shtrembëruar në ditët e sotme. Ky simbol u bë i njohur publikisht pas daljes së librit “Fragmente të një mësimi të panjohur” të P.D Ouspenskit. Ky simbol përdorej për të treguar mënyrën e funksionimit të forcave në univers dhe njëkohësisht edhe lidhjen dhe transformimin e elementeve në trupin e njeriut, për një evolucion dhe lidhje me trupat e tjerë superiorë. Këtu përmblidhet veprimi universal i koordinuar me dy ligjet themelore atë të shtatës dhe të treshit, në një rreth që ka një trekëndesh me një figurë tjetër 6 këndore.
Eneagrami paraqet çdo proçes që autorinovohet vetë p.sh. Jeta. Ky simbol është ruajtur për shumë kohë në mënyrë sekrete dhe vetëm tani u bë i disponueshëm për të gjithë, por vetëm në një formë teorike dhe jo komplete, nga e cila askush nuk mund të përfitojë në mënyra praktike pa pasur instruksionet e përdorimit. Këto instruksione sot nuk ekzistojnë edhe pse shohim një përdorim të këtij simboli në new age me eneagramin e personalitetit që s’është gjë tjetër vëçse një karikaturë e një simboli themelor të gjuhës universale me shumë domethënie të ndryshme.
Origjina
Burimi më i hershëm i cituar është Vëllazëria e Sarmoung, themeluar në Babiloni në 2500 B.C. I pakënaqur me përgjigjet e fesë dhe shkencës bashkëkohore, Gurdjieff mendoi se shoqëritë e mençurisë të qytetërimeve antike kishin çelësin e vërtetë të pyetjeve së tij. Dhe kështu me një grup miqsh që e quanin veten Kërkuesit e së Vërtetës, ai bëri shumë udhëtime në zona të largëta dhe të rrezikshme me qëllim për të rizbuluar këto njohuri antike. Në rrënojat e Ani, kryeqyteti i lashtë Armen, Gurdjieff dhe miqtë e tij zbuluan korrespondencën që fliste për një vëllazëri ezoterike të quajtur Sarmoung.
Vëllazëria kishte ekzistuar në Babiloni në 2500 pes, dhe më pas migroi drejt veriut në Luginën e Izrumimit. Disa besojnë se Sarmoung ka qenë një shkollë Aisoriane e shekullit të gjashtë ose të shtatë e vendosur midis Urmisë dhe Kurdistanit. Ekziston edhe në Tibet një grup manastiresh të njohur si Surmang. I dhjeti Trungpa Tulku, abati i tyre suprem, vdiq në vitin 1938. Tibetasit besojnë se ai rimishëroi si Chogyam Trungpa Rinpoche, i njëmbëdhjeti Trungpa Tulku, i cili vinte në Amerikë në 1970 dhe fliste shpesh për Gurdjieff. Gurdjieff sigurisht që udhëtoi në Tibet dhe flet për përvojat e tij atje.
Gurdjieff u nis për në luginë duke shpresuar të kontaktojë me Sarmoung, por gjatë rrugës ai papritur u ndesh me një hartë të ‘Egjiptit para-rërës’. Menjëherë, ai ndryshoi kursin dhe në 1895 arriti në Egjipt. Çfarë pa Gurdjieff në hartën e ‘Egjiptit para-rërës’ që e bëri atë të ndërpresë menjëherë kërkimin e tij për Sarmoung dhe të shkojë direkt në Egjipt nuk dihet. Ai punoi në Rrafshnaltën e Gizës jashtë Kajros dhe më pas udhëtoi deri në Nil në Egjiptin e Sipërm dhe në Etiopi.
Ai jetoi për një kohë në një varr në Luginën e Mbretërve, nekropolin e shkretëtirës në bregun perëndimor të Nilit përballë kryeqytetit të lashtë egjiptian të Tebës, Luxor-it të sotëm. Vendosur në jug të qytetit dhe konsideruar si kompleksi fetar më i shquar i ndërtuar ndonjëherë nga njeriu, shtyllat, tempujt, kishëzat, obelisks, kolonat, statujat dhe liqeni i bërë nga Karnak ndodhen në 250 hektarë hapësirë.
Për tu përmendur është salla e madhe hipostyle ku 134 kolona janë të rrethuara nga më shumë se 120 shtylla. Lista e Mbretërve Karnak, e zbuluar në sit, përmban emrat e më shumë se 60 sundimtarëve antikë të Egjiptit. Ishte atje në Egjipt – “por jo nga Egjipti që njohim”, tha Gurdjieff, “por nga një Egjipt tjetër që nuk e njohim” – ku ai zbuloi “parimet dhe idetë e vërteta” të mësimit antik që mund t’i tregonin Njeriut vendin e tij në tokë dhe arsyen dhe kuptimin e ekzistencës së tij. Gurdjieff kuptoi që elementët e këtij mësimi me kalimin e kohës ishin shpërndarë në veri në Babiloni, Hindu Kush, Tibet, Siberi dhe shkretëtirën Gobi. Ai u nis në një udhëtim të dytë për t’i mbledhur përsëri.
Në udhëtimet e tij Gurdjieff vizitoi shumë manastire, disa prej të cilave ishin sufistë. Ai gjithashtu foli me shumë qenie të ditura, disa prej të cilave ishin sufistë. Ai kishte një respekt të madh për sufistët dhe ai mund të jetë iniciuar në disa prej urdhrave të tyre. Një përzgjedhje e muzikës që ai prezantoi ishte Sufi në origjinë. Kjo, megjithatë, nuk do të thotë se ai ishte një Sufi. Ai tashmë i kishte gjetur parimet dhe idetë dhe po kërkonte vetëm elementë të këtij mësimi ezoterik parahistorik që kishte migruar drejt veriut me kalimin e kohës.
Një e vërtetë themelore që buron nga kronikat e njerëzimit është pohimi se Njeriu – “maja e Krijimit” – është bërë në shëmbëlltyrën e Zotit. Një realizim tërësisht përulës; por, çfarë do të thotë me të vërtetë të jesh bërë në shëmbëlltyrën e Zotit; dhe, nëse kjo shëmbëlltyrë e Zotit është një e vërtetë e vetëkuptueshme për ne, ‘atëherë ajo duhet gjithashtu të jetë e qartë edhe në vetë strukturën e Universit. Kuptohet, nëse mund ta përvetësojmë këtë imazh aksiomatik (një strukturë e përbashkët themelore si tek Njeriu ashtu edhe në Univers), ne mund të jemi në gjendje të aktualizohemi në përputhje me të dhe më në fund të fillojmë ngjitjen tonë kthyese përsëri në burimin e rrjedhës.
Njerëzimi është përpjekur t’i dallojë këto përgjigje përmes Fesë, Shkencës, Yogës, Zenit, Misticizmit, Okultit, ose përmes formave të ndryshme të filozofisë shpirtërore të Epokës së Vjetër dhe të Re. Doktrina të shumta, ideologjike janë shpërndarë në Jetë; disa prej tyre janë të vlefshme, ndërsa të tjerat e kanë humbur qëllimin. Megjithëse shumica janë në thelb Shpirtërore, shumë bëhen kontradiktore dhe dogmatike – duke e bërë të vështirë marrjen e diçkaje prej tyre.
Diagrami është i veçantë për këtë mësim. Nuk gjendet askund tjetër. Kur u dha për herë të parë nga G. ai vuri re se disa gjëra në këtë sistem mund të gjendeshin në sistemet e tjera antike të mësimit ezoterik, por jo në Enneagram. Në lidhje me këtë ai tha se megjithëse disa gjëra në këtë sistem mund të gjurmohen në fragmentet që na mbeten prej sistemeve të tjera, nuk kishte asnjë organizim dhe rregullim të duhur të tyre, dhe varësia e një gjëje nga një tjetër nuk mund të shihet. Të gjitha pjesët e këtij sistemi janë të lidhura së bashku në rendin e duhur për të formuar një tërësi organike – një organizëm të gjallë. Njeriu dhe Universi merren së bashku. Mësimi për Njeriun ka të bëjë me Universin, fëmija i të cilit ai është dhe ajo që ekziston në të është të tregohet se ekziston në Univers. Rëndësia e Njeriut në zhvillim dhe domethënia e Universit në zhvillim, dhe ligjet tek Njeriu dhe Universi merren si të pandashme.
Duke folur për Enneagram Gurdjieff tha se ai formuloi të gjithë mësimin dhe se sa më shumë që një njeri mund të lexonte kuptimet e tij aq më thellë ai e kuptonte Universin. Në një rast, i pyetur se për çfarë bëhej fjalë, Gurdjieff tha se përfaqëson bashkimin e Ligjit të Treshit, (Ligji i Trinisë) dhe Ligjit të Shtatës, (Ligji i Oktavës). Le të kujtojmë veten se Ligji i Treshit thotë se në çdo manifestim duhet të marrin pjesë tre forca, aktive, pasive dhe neutralizuese dhe se ato janë forcat krijuese të cilat krijojnë rende të ndryshme të botëve në një shkallë zbritëse, duke rritur numrin e forcave ndërsa kopjojnë vetveten. Ekziston gjithashtu një ligj i dytë, Ligji i Shtatës, i cili lidhet me rendin e shfaqjes. Nëse ka një forcë krijuese, duhet të ketë rregull edhe në krijim, ose e gjitha do të jetë kaos. Ndërveprimi i këtyre dy ligjeve në një mënyrë të tillë që njëri nuk e pengon tjetrin, dhe në mënyrë që të arrihen të gjitha mundësitë, përfaqësohet në Enneagram.
Lidhja me njeriun
Në mësimet e Gurdjieff, Njeriu ka shtatë qendra: Qendra e Lartë Mendore, Qendra e Lartë Emocionale, Qendra Intelektuale, Qendra Emocionale, Qendra Lëvizëse, Qendra Instinktive dhe Qendra e Seksit. Secila qendër është një tru i pavarur me kujtimet, lidhjet dhe vullnetin e vet. Qendra e lartë mendore dhe qendra e lartë emocionale janë plotësisht funksionale, por Njeriu, në gjendjen e tij aktuale, ka pak ose aspak kontakt me to. Në skajin tjetër, qendra e seksit është krijuar për të filluar funksionimin më vonë në jetë dhe do të funksionojë siç duhet nëse qendrat lëvizëse, instiktive, emocionale dhe intelektuale funksionojnë siç duhet.
Theksi kryesor i Gurdjieff ishte drejtuar drejt qendrave instinktive, lëvizëse, emocionale dhe intelektuale. Nëse këto qendra do të punonin me kapacitetin e tyre të plotë, Njeriu do të kishte kontakte me dy qendrat e tij më të larta. Funksionimi i qendrave të larta është mjaft i mrekullueshëm; dhe shpjegon pse disa nga momentet “më të larta” të Njeriut duket se shkojnë përtej “realitetit sensual-të perceptuar” të qendrave të tij më të ulëta.
Përveç kësaj, Gurdjieff e përshkruan Njeriun si një ndërtesë trekatëshe; qendrat e tij lëvizëse dhe instiktive janë në katin e ulët, qendra e tij emocionale është në katin e mesëm dhe qendra e tij intelektuale është në katin e sipërm. Ky trinitet tek Njeriu, si në çdo gjë, lind nga tre forcat fillestare. Gurdjieff identifikon qendrat lëvizëse dhe instiktive (kati ulët) si forcën mohuese, qendrën emocionale (kati mesëm) si forca neutralizuese dhe qendrën intelektuale (katin e sipërm) si forcë pohuese.
Eneagrami si diagramë
Në kozmologjinë e Gurdjieff, Universi përfaqësohet nga simboli i Enneagram. Vetë Enneagram-i është i përbërë nga tre simbole. Së pari, një rreth në të cilin përmbahet GJITHÇKA; përfaqëson Unitetin, Zotin, Absoluten. Së dyti, brenda rrethit ekziston një trekëndësh; ai përfaqëson tre forcat e pavarura të pranishme në çdo fenomen të tërë. Ne mund të shohim tre forca … kudo, nëse kërkojmë. Në krishterim, të tre forcat përfaqësojnë Trinitetin: Ati, Biri dhe Shpirti i Shenjtë. Në Hinduizëm, ata janë Brahma, Vishnu dhe Shiva. Në të gjitha gjërat dhe në të gjitha ngjarjet, ne mund të gjejmë ligjin e treshit.
Ne mund t’i vëzhgojmë dhe përkufizojmë këto ligje në gjendjen e tyre të ndryshuar pasi gjendja e tyre e ndryshuar është gjendja aktuale e Universit. A është në të vërtetë e mundur – me informacionin e fshehur nga Gurdjieff – për t’iu përgjigjur këtyre pyetjeve? Parimet pozitive, negative dhe neutralizuese, ose tre forcat, mund të shfaqen vetëm përmes gjashtë triadave. Pastaj, Gurdjieff i referohet një triade të shtatë; që është në dispozicion vetëm për Absoluten. Një treshe në të cilën të tre forcat janë të bashkuara.
Mund të ketë shtatë kombinime forcash, njëra prej tyre e pakuptueshme për mendjen njerëzore, pasi në këtë treshe secila forcë zë secilin vend “. “Për Absoluten të tre forcat janë të bashkuara”. “Për Universin të tre forcat janë të ndara”. A mund të nënkuptojë kjo se ndryshimi i Ligjit të Treshit përfshinte ndarjen e tre forcave nga njëra-tjetra? Nëse kjo është e vërtetë, do të shpjegonte gjithashtu pse ndarja e forcave shkaktoi Krijimin. Kur të tre forcat u ndanë, duhet të ketë shkaktuar një përpjekje të qenësishme për të ribërë dhe kjo përpjekje për të rikuperuar mund të shpjegojë dëshirën e pandërprerë të Krijimit. Kjo na sjell në një pyetje tjetër: Ku janë tre forcat e ndara?
Simboli i tretë në Enneagram përfaqëson ligjin e parë themelor të Universit. Gurdjieff e përmendi atë si Ligji i Shtatës, Ligji i Vibrimeve, Ligji i Oktavës, ose Ligji i Heptaparaparshinokh. Ky ligj i shenjtë fillestar kozmik ka shtatë devijime (thyerje) ose, siç thuhet ende ndryshe, shtatë “qendra të gravitetit” dhe distanca midis secilit prej këtyre dy devijimeve ose “qendrave të gravitetit” quhet një Ndalues i Heptaparaparshinok. “Ky ligj, duke kaluar tek gjithçka që sapo lind dhe gjithçka ekzistuese, gjithmonë i realizon proceset e tij përfundimtare me shtatë Ndaluesit e tij.
Ne lehtësisht mund të kuptojmë dy nga tiparet kryesore të këtij ligji: një strukturë shtatëfish; dhe një inherencë e nevojshme për të dyfishuar ose përgjysmuar. Midis vibrimit fillestar dhe atij të dyfishtë ose gjysmës së tij, gjashtë vibracione diatonike “shtesë” vijnë në ekzistencë. Këto gjashtë, dridhje shtesë ndodhin në raporte specifike, të cilat u dokumentuan për herë të parë nga Pitagora – një filozof dhe matematikan në shekullin e 6 para Krishtit – dhe tani me të drejtë quhen Harmonitë Pitagoriane.
Është e domosdoshme që qendrat të jenë në këtë korrelacion”; dhe “ky korrelacion” shprehet me raportet: 12, 10 dhe 8. Nëse vendosim këto raporte në pikat e trekëndëshit të Enneagramit, do të formonim një oktavë zbritëse nga 12 në 6; ose një oktavë në ngjitje nga 6 në 12. Matematikisht, ne mund të verifikojmë që numrat 8, 10 dhe 12 janë në të tretat e përsosura të kësaj tërësie; në oktavë nga 6 në 12, (8 = 1/3), (10 = 2/3) dhe (12 = 3/3). E dhëna e Gurdjieff, tre qendra – në korrelacionin 12, 10 dhe 8, konfirmon vendndodhjen e saktë të tre forcave të ndara, duke i vendosur ato në 3/3, 2/3 dhe 1/3 e së gjithës.
Duke unifikuar atë që kemi mësuar deri më tani mund të bëjmë këto pohime: Për Absoluten të tre forcat bashkohen në secilin vend; për Universin tre forcat janë të ndara, domethënë në raportet: 12, 10 dhe 8 (3/3, 2/3 dhe 1/3 e tërësisë). Studimet mbi ndryshimin e Ligjit të Tre kanë provuar të jenë më ndriçuese. Ne tashmë kemi disa përfundime: (a) të tre forcat ishin të bashkuara; dhe pastaj, (b) ato u ndanë. Ne gjithashtu kemi zbuluar, në tërësinë e oktavës: (c) vendndodhjen e saktë, matematikore të tre forcave të ndara. Struktura është e përcaktueshme. Përbëhet nga tetë vibracione diatonike dhe tre forca të ndara. Struktura diatonike e Ligjit të Shtatës është në përputhje të përbashkët me tre forcat e ndara. Kjo është gjendja aktuale e Universit!
Duke deshifruar simbolin Enneagram mund të gjejmë përgjigjen tjetër që po kërkojmë. Enneagram është një rreth i ndarë në nëntë segmente të barabarta – të numëruar nga 1 deri në 9. Së pari, ne do të ndajmë unitetin e Absolutes me Ligjin e tre forcave. Rezultati është dhjetorja e pastër e përsëritur .333 …, e cila përfaqëson një nga tre forcat; duke shtuar një forcë të dytë, arrin .666 …; dhe një të tretë, .999 … Vendosja e këtyre rezultateve në Enneagram zbulon se simboli i trekëndëshit lidh .333 me .666 me .999 në pikat 3 – 6 – 9.
Së dyti, bëhet ndarja e unitetit të Absolutes me Ligjin e Shtatës. Nga kjo llogaritje marrim një dhjetor tjetër të pastër .142857 …, i cili përfaqëson një të shtatën e Absolutit, ose një shënim në Ligjin e Shtatës. Duke shtuar shënimin e dytë do të jepte .285714 …, i treti .428571 …, i katërti .571428 …, i pesti .714285 …, i gjashti .857142 … dhe i shtati .999. .. Duke i radhitur këto dhjetore me simbolin e Ligjit të Shtatës, zbulojmë se simboli lidh: në pikat 1 – 4 – 2 – 8 – 5 – 7 – 1 dhe se këto pika në simbolin Ligji i Shtatës janë të lidhura në sekuencën e saktë matematikore të presjes dhjetore të pastër .142857…..
Kjo njohuri (se një Ligj përcaktohet në “të tretat matematikore të Absolutes” dhe tjetri, në “të shtatat matematikore” është ndoshta e njohur për këdo që ka studiuar ndonjëherë Enneagram … por a është kjo faktike? Ne e dimë që të tre forcat “e ndajnë oktavën në të tretat”, por shkalla diatonike “nuk e ndan oktavën në të shtatat”. Atëherë, pse simbolologjia e Enneagram-it edhe e shtatave është kaq specifike?
Ndoshta sepse Enneagram përmban një paraqitje ezoterike të strukturës origjinale të Ligjit të Shtatës “para se të ndryshohej”. Një strukturë që kishte intervale në të shtatat e barabarta dhe jo diatonike, siç janë tani. Pastaj, duke përfshirë këtë ligj “të shtatës” të oktavave me tre forcat e ndara, ne zbulojmë se Forca-2 dhe Forca-3, nuk përputhen me strukturën. Forca-1, forca në DO, është forca e vetme që përputhet me strukturën. Kështu, “aty ku forca dhe struktura ekzistojnë reciprokisht” formohet një lidhje.
Ky është padyshim një ilustrim i evolucionit sipas fazave të transformimeve të njëpasnjëshme, një gjë bëhet plotësisht një gjë tjetër – ose një gjë që i përket një bote, botës së qelizave, që kalojnë në një botë tjetër, botën e Njeriut (nga procesi i dyfishtë i diferencimit dhe integrimit). Kuptoni që lindja juaj qëndron shumë larg, jo thjesht në kohë por në shkallë vertikale, në rendin e gjërave, në bashkimin e qelizave, në një botë nën atë në të cilën jetojmë – një botë që është zakonisht e padukshme për ne. Por Ligji i 7 zbatohet për të gjitha botët – për galaktikat me yje, për Njeriun dhe për qelizat – ashtu si Ligji i 3. Prandaj këto dy ligje janë ligjet krijuese dhe formuese të Universit dhe gjithçkaje që ai përmban, në çdo nivel. Ato janë ligje përfundimtare në kuptimin që nuk mund të reduktohen më tej – domethënë në gjithçka më të thjeshtë.
Lidhja me kohën (Ditët e javës)
Tani diçka tjetër që mund t’ju sugjerojë shumë nëse mendoni për të. Le të marrim çdo gjë në kohë që shkon me seri dhe ta rregullojmë atë rreth perimetrit. Për shembull, ditët e javës shkojnë njëra pas tjetrës, në seri në kohë. Le të vendosim të hënën përballë figurës 1 në vendin e quajtur Re dhe të Martën pranë figurës 2 ose vendin e quajtur Mi dhe të Mërkurën pranë figurës 4 e kështu me radhë. Kjo na jep të Dielën në pikën e treguar nga Nr. 9. Tani shikoni marrëdhëniet e treguara nga shtatë figurat midis këtyre ditëve. Diçka kalon nga e hëna në të mërkurë dhe kalon përsëri te e marta. Le të përpiqemi të heqim qafe idenë e kohës lineare duke konceptuar botën në dimensione më të larta – d.m.th. duke konceptuar që koha nuk ekziston dhe se gjithçka në vazhdimësi në kohë është e gjallë dhe është, të thuash, gjithmonë atje, megjithëse duket se kalojmë nga një gjë në tjetrën.
Vini re se ku vjen (shoku) tronditja në serinë e ditëve të shënuara në perimetër dhe vini re gjithashtu qarkullimin e brendshëm që vazhdon midis ditëve. Qëllimi është të përpiqemi të mendojmë për Enneagram dhe ta sjellim atë në një lloj jete në mendjen dhe imagjinatën e drejtuar. Me sa duket në një farë mënyre e hëna është e lidhur me të mërkurën, me atë që ne e quajmë të ardhmen, por me atë, që në dimensionin e 4-të tashmë është atje. Pastaj përsëri, e mërkura është e lidhur me të martën, dhe e marta është e lidhur me të shtunën, e cila duket shumë e jashtëzakonshme. Kjo duket të jetë një mënyrë shumë e pazakontë e të menduarit, krejt e palidhur me mënyrën tonë të përkohshme të të menduarit të shkakut dhe pasojës, sipas së cilës ne besojmë se e tashmja ndikohet vetëm nga e kaluara.
Ne besojmë se shkaku i një gjëje është më i hershëm se efekti. Ne nuk e kemi idenë se e ardhmja mund të ndikojë në të tashmen. Nëse do të mendoja se disa gjëra që do të ndodhnin të Shtunën ishin në një farë mënyre të lidhura me atë që ndodhi të Martën dhe se si rezultat ajo që më ndodhi të Enjten është për shkak të së Shtunës, të cilën unë ende nuk e kam arritur me kohë në serinë e ditëve, sigurisht që do të habitesha. Unë natyrshëm do të mendoja – sipas shqisave të mia – se një ditë ndjek një tjetër, ashtu si dhe se ndikimet e së djeshmes veprojnë vetëm sot ose nesër. Megjithatë, duke reflektuar më thellë, mund të kuptoj se nuk është kështu. Unë madje mund të jem i gatshëm të mendoj se diçka që bëj sot mund të ndikojë tek unë vite me radhë. Herën tjetër do të vazhdojmë disa nga këto mendime dhe reflektime në lidhje me këtë diagram që është i veçantë për këtë Punë.
Vijon …..