Një fakt që mbështetet thellësisht nga psiko-analiza moderne, veçanërisht shkolla e Carl Gustav Jung, është se në pavetëdijen kolektive të njeriut ka kujtime që i përkasin botës së kafshëve. Nëse njeriu futet në hipnozë të thellë, së pari ai hyn në mendjen e pavetëdijshme, e cila është vetëm pjesa e shtypur e kësaj jete. Nëse ai hipnotizohet edhe më thellë, atëherë ai hyn në pavetëdijen kolektive, e cila ka kujtime të të qenit kafshë. Njerëzit fillojnë të bërtasin – dhe në atë fazë ata nuk mund të flasin një gjuhë. Ata fillojnë të rënkojnë ose qajnë, por e folura është e pamundur; ata mund të bërtasin, por vetëm në një mënyrë shtazore. Dhe në gjendjen kolektive të pavetëdijshme, nëse lejohen të lëvizin ose u thuhet atyre të lëvizin, lëvizin me duar dhe me këmbë – por ata nuk ngrihen në këmbë. Në pavetëdijen kolektive ka sigurisht mbetje që sugjerojnë se ata kanë qenë dikur në trup kafshësh. Dhe njerëz të ndryshëm vijnë nga trupa të ndryshëm kafshësh.

Kjo mund të jetë shkaku i një ndryshimi të tillë tek individët. Dhe ndonjëherë mund të shihni një ngjashmëri – dikush sillet si qen, dikush sillet si dhelpër, dikush sillet si luan. Ka edhe një mbështetje të madhe në folklor, në shëmbëlltyrat e lashta si Fabulat e Aesopit, ose Panchtantra në Indi – e cila është më e lashta – në të cilën të gjitha tregimet kanë të bëjnë me kafshët, por janë shumë domethënëse për qeniet njerëzore dhe përfaqësojnë lloje të caktuara njerëzish. Njeriu akoma mbart shumë nga instinkti i kafshës – zemërimi i tij, urrejtja e tij, xhelozia, zotërimi i tij, dinakëria e tij. Gjithçka që është dënuar tek njeriu duket se i përket një pavetëdijeje me rrënjë shumë të thella brenda tij. E gjithë puna e alkimisë shpirtërore është se si të shpëtojë nga e kaluara e kafshëve. Pa u larguar nga e kaluara e kafshëve, njeriu do të mbetet i ndarë. E kaluara e kafshëve dhe njerëzimi i tij nuk mund të ekzistojnë si një, sepse njerëzimi ka veçori të kundërta.

Sa i përket sjelljes formale, njeriu ndjek idealet e njerëzimit – të dashurisë dhe të vërtetës, të lirisë, të mos-posedimit, dhembshurisë. Por kjo mbetet vetëm një shtresë shumë e hollë, dhe në çdo moment kafsha e fshehur mund të dalë; çdo lloj situate mund ta sjellë atë. Dhe pavarësisht nëse del apo jo, vetëdija e brendshme ndahet. Kjo vetëdije e ndarë ka krijuar dëshirën dhe pyetjen: Si të bëhet një tërësi harmonike përsa i përket individit? Dhe e njëjta gjë është e vërtetë për të gjithë shoqërinë: Si mund ta bëjmë shoqërinë një tërësi harmonike – pa luftë, pa konflikt – pa klasa, pa ndarje të ngjyrës, kastës, fesë, kombit?

Nëse e mendoni shoqërinë si një shoqëri ideale, një lloj parajse, duket se është e pamundur: Ka kaq shumë konflikte dhe duket se nuk ka asnjë mënyrë për t’i harmonizuar ato. Ka pasur përpjekje në të gjithë botën për të bërë një shoqëri harmonike njerëzore, por të gjitha kanë dështuar për arsyen e thjeshtë që askush nuk është shqetësuar pse nuk është natyrshëm harmonike. Nuk është harmonike sepse çdo individ brenda është i ndarë, dhe ndarjet e tij projektohen në shoqëri. Dhe nëse ne nuk shkrijmë ndarjet e brendshme të individit, nuk ka mundësi që me të vërtetë të realizohet një utopi dhe të krijohet një shoqëri harmonike në botë. Pra, mënyra e vetme për një utopi është që vetëdija juaj të rritet më shumë dhe pavetëdija juaj të rritet më pak, kështu që më në fund vjen një moment në jetën tuaj, kur nuk ka mbetur asgjë që është pa vetëdije: ju jeni thjesht një vetëdije e pastër. Atëherë nuk ka ndarje.

Dhe ky lloj personi, i cili ka vetëm vetëdije dhe asgjë kundër, mund të bëhet tulla në krijimin e një shoqërie e cila nuk ka ndarje. Me fjalë të tjera, vetëm një shoqëri e cila është e ndriçuar mjaftueshëm mund të përmbushë kërkesën për të qenë harmonike – një shoqëri e njerëzve të shkolluar, një shoqëri e medituesve të shkëlqyeshëm që kanë hequr ndarjet e tyre. Në vend që të mendojmë në aspektin e revolucionit dhe të ndryshimit të shoqërinë, strukturës së saj, duhet të mendojmë më shumë për meditimin dhe ndryshimin e individit. Kjo është mënyra e vetme e mundshme që një ditë mund të heqim të gjitha ndarjet në shoqëri. Por së pari ata duhet të hiqen tek individi – dhe kjo mund të bëhet. Ju keni vetëdijen, ju keni pavetëdijen, ju keni  pavetëdijen kolektive dhe keni edhe pavetëdijen kozmike. Këto janë katër ndarjet brenda jush; nëse shkoni thellë shkoni në hapësirat tuaja më të errëta.

Bota mund të vijë në një harmoni nëse meditimi përhapet shumë gjerë dhe njerëzit krijojnë një vetëdije brenda vetes. Ky do të jetë një dimension krejtësisht tjetër për të punuar. Deri më tani ishte revolucion. Çështja ishte shoqëria, struktura e saj. Ajo ka dështuar sërish dhe sërish në mënyra të ndryshme. Tani duhet të jetë individi dhe meditimi, transformimi – jo revolucioni. Kjo nuk është aq e vështirë sa mendojnë njerëzit. Është vetëm një çështje për të kuptuar vlerën e meditimit. Atëherë është lehtësisht e mundur që miliona njerëz të bëhen të pandarë brenda vetes. Ata do të jenë grupi i parë i njerëzimit që do të bëhen harmonikë. Dhe harmonia e tyre, bukuria e tyre, dhembshuria e tyre, dashuria e tyre – të gjitha cilësitë e tyre – janë të destinuara të kumbojnë nëpër botë.

Përpjekja ime është të bëj meditimin pothuajse një shkencë, kështu që nuk ka të bëjë me fenë. Kushdo mund ta praktikojë atë – pavarësisht nëse ai është hindu, i krishterë, çifut apo musliman, nuk ka rëndësi. Cila është feja e tij, është e parëndësishme; ai ende mund të meditojë. Ai madje nuk mund të besojë në asnjë fe, ai mund të jetë një ateist; prapë ai mund të meditojë. Meditimi duhet të bëhet si një zjarr i egër. Pastaj ka shpresë. Njerëzit janë gati: ata janë të etur për diçka që ndryshon tërë aromën e shoqërisë. Është e shëmtuar siç është, është e pështirë. Është në maksimumin e saj, e tolerueshme. Në një farë mënyre njerëzit e kanë toleruar atë. Por të tolerosh nuk është një gjë shumë e gëzueshme. Duhet të jetë ekstatike. Duhet të jetë e këndshme. Ajo duhet të sjellë gëzim në zemrat e njerëzve.

Sapo ndarjet brenda një personi zhduken, ai mund të shohë qartë për gjithçka. Nuk është çështje e njohjes së tij, por është çështje e qartësisë së tij. Ai mund të shikojë në çdo dimension, çdo drejtim me një pastërti të tillë, me një ndjeshmëri të thellë, perceptim, që ai të mos jetë i ditur por qartësia e tij do t’ju japë përgjigje të cilat dija nuk mund t’i japë. Kjo është një nga gjërat më të rëndësishme – ideja e utopisë – e cila ka ndjekur njeriun si hije për mijëra vjet.

Por disi kjo u përzie me ndryshimin e shoqërisë; individi nuk u pa kurrë si pjesë e zgjidhjes. Askush nuk i ka kushtuar shumë vëmendje individit – dhe ky është shkaku rrënjësor i të gjitha problemeve. Por për shkak se individi duket të jetë kaq i vogël dhe shoqëria duket kaq e madhe, njerëzit mendojnë se mund të ndryshojnë shoqërinë dhe atëherë individët do të ndryshojnë. Por nuk mund të jetë kështu – sepse “shoqëria” është vetëm një fjalë. Ka vetëm individë, nuk ka shoqëri. Shoqëria nuk ka shpirt – nuk mund të ndryshosh asgjë në të.