Pin-occhio: Rruga e Zgjimit përmes Syrit të Tretë

Pinoku – Një interpretim metafizik dhe shpirtëror, si rrugë drejt zgjimit të njeriut. Një rrëfim për shpirtin që kërkon të bëhet njeri, nga gënjeshtra te e vërteta, nga errësira në dritë.

Në shikim të parë, “Pinoku” duket si një histori për fëmijë: një kukull prej druri që dëshiron të bëhet djalë i vërtetë. Por nën këtë sipërfaqe të butë, qëndron një nga alegoritë më të thella shpirtërore të kohëve moderne. Është rrëfimi për shpirtin njerëzor, i lindur si formë pa vetëdije, që nëpërmjet gabimeve, dhimbjes dhe zgjedhjeve, rritet, pastrohet dhe zgjohet — derisa bëhet “njeri i vërtetë”.

Pinoku, kukulla prej druri e krijuar nga mjeshtri Xhepetto, është një simbol i shpirtit të papjekur, që nis udhëtimin nga mekanika, gënjeshtra dhe dëshirat e sipërfaqshme — drejt humanitetit të vërtetë, që do të thotë vetëdije, ndjenjë, përgjegjësi dhe dashuri.

Ai nuk lind si “njeri”, por me dëshirën për t’u bërë i tillë. Kjo është thelbi i rrëfimit: dëshira për të zgjuar shpirtin dhe për të jetuar si qenie e ndërgjegjshme, jo si objekt i komanduar nga forcat e jashtme.

Mesazhi thelbësor i Pinokut

Të bëhesh njeri do të thotë të kalosh përmes dhimbjes, gabimeve dhe transformimit, derisa të kuptosh se e vërteta, dashuria dhe përgjegjësia janë më të rëndësishme se dëshira, gënjeshtra apo komoditeti. Ky është një rrëfim alkimik: druri bëhet mish, iluzioni shndërrohet në vetëdije, dhe njeriu kthehet në qenie të plotë.

Shikimi më i thellë fillon nga vetë emri: “Pin–occhio” = “Pineal” + “Occhio” (sy në italisht). Ky është një referim i qartë mistik ndaj gjendrës pineale, e cila është në formë strobile pishe (pinecone) dhe që në shumë tradita të lashta quhet Syri i Tretë – porta drejt vizionit të brendshëm, vetëdijes së lartë dhe së vërtetës.

Pinoku është arketipi i “njeriut të papjekur”, i kapur nga ndikimet e jashtme, i tërhequr nga qejfet, i shtyrë të gënjejë, të shpëtojë nga përgjegjësia, të ndjekë rrugë të lehta. Por gjithçka që bën, kthehet si mësim:

• Gënjeshtra i zgjat hundën (d.m.th. e deformon fytyrën e tij të vërtetë).
• Dëshirat e kota e shndërrojnë në gomar – simbol i verbërisë dhe injorancës.
• Mosbindja ndaj ndërgjegjes (buburreci që i flet) e çon në rrezik dhe humbje.

Këto janë shkallët e pjekurisë që secili njeri duhet të kalojë. Gjithçka që nuk është e ndërtuar mbi të vërtetën, do të shembet.

1 – Krijimi i Pinokut prej druri – Fillimi i jetës në pavetëdije

Pinoku lind si kukull prej druri, pa ndjenja të plota, pa vetëdije, por me dëshirën për t’u bërë “njeri i vërtetë”.

Ky është momenti kur shpirti hyn në materie. Njeriu lind në këtë botë si një formë e pavetëdijshme, i lidhur me trupin (drurin), i ndikuar nga instinktet dhe automatizmat. Ai nuk është ende “njeri i vërtetë” sepse nuk është zgjuar. Por brenda tij, ekziston dëshira hyjnore për vetëdije — dëshira për t’u bërë i gjallë, i ndriçuar..

Pinoku nuk lind si njeri i gjallë, por si një kukull prej druri – një formë pa jetë, pa ndjenja të plota, pa vetëdije, por me një potencial të brendshëm të pashfaqur, një dëshirë hyjnore për t’u zgjuar dhe për t’u bërë “njeri i vërtetë.” Ky moment përfaqëson hyrjen e shpirtit në botën materiale, në trupin dhe formën që do të ndërtojë vetëdijen.

Në dimensionin metafizik, ky është momenti i embriologjisë shpirtërore – kur vetëdija e pafuqishme dhe e pashfrytëzuar hyn në trupin fizik si një lëndë e papërpunuar, si një lëndë druri e ashpër që pret të marrë formë dhe jetë. Njeriu lind si një entitet i kufizuar, i lidhur fort me instinktet, emocionet e papërpunuara dhe automatizmat – ai është ende kukull në duart e botës.

Pinoku i drurit është simboli i shpirtrave të papërgjegjshëm që jetojnë në botën e jashtme pa njohur thellësinë e vetëdijes. Ai përjeton ndjesi të ngurta, shpesh të dhimbshme – uri, etje, i ftohtë, por nuk di të kuptojë thelbin e tyre. Ai është i zënë nga reagime instinktive dhe nga impulset e jashtme.

Por brenda kësaj forme të ngurtë fshihet një dëshirë e fuqishme për jetën e vërtetë, për ndriçimin dhe vetëdijen. Është një dëshirë që i jep shpresë dhe drejtim gjithë rrugëtimit të tij. Kjo dëshirë është zëri i fshehur i shpirtit që thërret për zgjim, për t’u shndërruar nga një formë pa jetë në një qenie plot ndjenja dhe kuptim.

Në këtë fazë fillestare, njeriu është në gjendjen e një materie të papërpunuar, një “prima materia” në alkiminë e brendshme. Ai ka nevojë për formim, për edukim, për purifikim dhe për një transformim të thellë që do ta çojë përtej kufizimeve të instinkteve dhe të vetë mashtrimit që bota i imponon.

Ky moment është gjithashtu momenti i vonesës shpirtërore, ku njeriu jeton si në gjumë, i mbytur në iluzione dhe vetë-mashtrime, një “kukull e drurit” e mbërthyer nga lidhjet materiale dhe mendjet robotike.

Megjithatë, ky fillim i heshtur dhe i përgjumur nuk është fundi – ai është vetëm pika e nisjes për një rrugëtim të thellë dhe transformues, përmes së cilit Pinoku, si çdo njeri, do të mësojë të dalë nga errësira dhe të ndezë flakën e vetëdijes në brendësi të vetes.

Në thelb, krijimi i Pinokut prej druri është alegoria e lindjes së shpirtit në botën materiale, ku çdo njeri nis si një formë e heshtur, pa ndjenjat e plota dhe pa vetëdije, por me një dritë të brendshme që kërkon të ndizet dhe të shndërrohet në një jetë të vërtetë dhe të ndriçuar. Ky është fillimi i çdo udhëtimi shpirtëror, hyrja në botën e formës nga e cila njeriu do të mësojë të ngrihet.

2 – Xhepetto – Krijuesi Hyjnor

Xhepetto është mjeshtri që e krijon Pinokun me dashuri dhe përkushtim. Ai nuk e lë atë në rrugë, por është gjithmonë i pranishëm edhe kur Pinoku largohet.

Xhepetto është Zoti i brendshëm, vetëdija hyjnore, që e krijon njeriun dhe e pret me durim të rikthehet në shtëpi. Ai përfaqëson Dashurinë Hyjnore, që nuk ndëshkon, por udhëheq përmes përjetimeve. Krijimi i Pinokut prej tij është akti i frymëmarrjes së jetës në formë.

Xhepetto nuk është thjesht një mjeshtër druri që punon dorazi për të ndërtuar një kukull; ai është arkitekti i jetës së fshehur brenda formës së drurit, burimi i së cilës shkon përtej materies. Nëpërmjet duarve të tij të kujdesshme dhe shpirtit të tij të përkushtuar, ai i jep jo vetëm një formë, por një mundësi për lëvizje, ndjenjë dhe zgjedhje — një mundësi për t’u zgjuar.

Në planin metafizik, Xhepetto simbolizon Zotin e brendshëm, vetëdijen hyjnore që banon në thellësinë e qenies sonë. Ai është ajo fuqi që nuk ndëshkon dhe nuk dënon, por që pret me dashuri të pakushtëzuar dhe durim të pafund kthimin e shpirtit të humbur në shtëpinë e vet. Kjo vetëdije nuk është një entitet i jashtëm që imponon rregulla, por një pranverë e përjetshme në zemrën tonë që rri aty edhe kur ne ecim larg, nëpër errësira e rrugë të humbura.

Xhepetto është Figura e Prindit Hyjnor, ai që krijon dhe frymon jetën në ne, duke na dhënë mundësinë të zgjohemi dhe të bëhemi krijues të vetvetes. Ai është krijuesi i shpresës që na jep mundësinë e një fillimi të ri çdo herë që bie njëra prej shumë pengesave tona. Kur Pinoku largohet, shkon në botën e jashtme me dëshirën për të përjetuar, Xhepetto nuk e ndjek me frikë apo dënim, por e lë të eksplorojë, duke e ndjekur me sy të dashur, me besim në kthimin e tij. Kjo është dashuria e pakufishme – e asaj force që e di se çdo humbje është vetëm një hap drejt vetëdijes.

Në dimensionin alkimik, Xhepetto është Mjeshtri i Magjisë së Jetës, alkimisti i brendshëm që përgatit “drurin e papërpunuar” për transformim. Ai është ai që mban zjarrin shpirtëror, energjinë hyjnore që do ta ngrohë dhe shndërrojë materialin e ngurtë në qenie të gjallë dhe me ndërgjegje. Frymëmarrja që ai i jep Pinokut është vetë fryma e jetës — shpirti që ka zbritur në formë për të mësuar dhe për t’u zgjuar.

Gjithashtu, Xhepetto përfaqëson udhëheqësin e brendshëm, atë zë të qetë që qëndron pas çdo ndjenje turpi, frike apo dëshire për arratisje. Ai është ata momente kur, pavarësisht gabimeve tona dhe devijimeve në rrugë, ndiejmë një thirrje të thellë për t’u kthyer — një thirrje që na sjell tek vetja jonë më e mirë. Kjo thirrje është një jehonë e dashurisë hyjnore që Xhepetto përfaqëson.

Pavarësisht se Pinoku nis aventurën e tij me humbje, gabime dhe rënie, Xhepetto nuk pushon së qëndruari si një dritë që ndriçon në errësirën e rrugës. Ai është pranë edhe kur Pinoku përballet me forcat e errësirës, mashtrimet e Dhelpres dhe Macës, apo kur bie në gjendje kafshe — ai qëndron aty duke pritur kthimin e shpirtit në vetëdije.

Në fund të rrugëtimit, edhe kur Pinoku kalon përmes përbindëshit të detit dhe sfidave të mëdha të shpirtit, Xhepetto nuk zhduket. Ai qëndron si shenja e përjetshme se krijuesi dhe krijesa janë të pandashëm. Dashuria hyjnore e Xhepettos është kujtesa që na kthen gjithmonë tek burimi ynë i vërtetë, tek vetëdija që nuk shuhet dhe që pret të shfaqet plotësisht.

Në këtë kuptim, Xhepetto është simboli i prirjes sonë për t’u rikthyer në dritë, në njohje dhe në dashuri të pastër, një udhëheqës i brendshëm që na ndihmon të mos humbasim besimin edhe kur duket se jemi të humbur në errësirë. Ai është gjiri që na mirëpret kur lodhemi, zëri që na thërret për t’u ngritur përsëri, dhe vetë shpirti që frymon dhe mbështet çdo hap drejt zgjimit.

3 – Pinoku largohet – Rënia në iluzion

Pinoku nuk i bindet Xhepetos dhe del në botë për të eksploruar. Ai përballet me figura mashtruese dhe tundime: Dhelpra dhe Macja, Teatri i Marionetave, Toka e Qejfeve, etj.

Ky është hapi i rënies së shpirtit në botën e formës dhe egos. Njeriu, i paditur dhe pa drejtim të brendshëm, ndikohet nga forcat e jashtme – nga egoja (dhelpra), mashtrimi (macja), kënaqësitë e shpejta, dhe kultura e konsumit (teatri i kukullave). Ai largohet nga zëri i ndërgjegjes për të ndjekur hijet.

Pas krijimit dhe mësimeve të para me Xhepeton, Pinoku zgjedh të dalë në botë, larg mbrojtjes dhe drejtimit të krijuesit të tij. Ai fillon udhëtimin në një realitet të ri, të mbushur me ngatërresa dhe zhurmë, ku do të përballet me figura mashtruese dhe tundime të ndryshme: Dhelpra dhe Macja – dy mashtruesit që fshehin egoizmin dhe iluzionin, Teatri i Marionetave – simbol i botës si një skenë ku njerëzit janë kukulla të manipulimit, dhe Toka e Qejfeve – një vend i pabërë për punë dhe përgjegjësi, ku kënaqësitë e lehta maskojnë rënien në boshllëk.

Në këtë fazë, një episod shumë simbolik është mbjellja e monedhave në pemën e arit në Fushën e Mrekullive. Kjo pemë, premtim i pasurisë dhe mirëqenies, në të vërtetë është një mashtim që bën një iluzion për pasurimin e shpejtë pa punë dhe përkushtim. Monedhat e mbjella atje nuk japin fryte të vërteta, por shërbejnë për të kapur ëndrrat dhe shpresat e naivëve në rrethanat e iluzionit dhe mashtrimit.

Kjo është pika kyçe e rënies së shpirtit në botën e iluzioneve dhe egos, ku njeriu largohet nga udhëheqja e ndërgjegjes dhe zgjedh të ndjekë forcat mashtruese të egos.

• Dhelpra përfaqëson egon e mençur, por të pamoralshme, që përdor trillime dhe fshehtësi për të tërhequr shpirtrat larg së vërtetës.
• Macja është personifikimi i mashtrimit dhe humbjes së drejtimit, ajo që manipulon dhe rrëmben besimin e brendshëm.
• Teatri i Marionetave është metafora për botën materiale ku njeriu bëhet një lojtar i verbër në skenën e falsitetit, duke humbur lirinë dhe autenticitetin.
• Toka e Qejfeve është ambienti i shkurtpamësisë dhe vetë-zhvillimit të pavetëdijshëm, ku kënaqësitë e përkohshme mbulojnë boshllëkun shpirtëror.

Mbjellja e lekëve nën pemën e arit simbolizon shpresën e rreme për përfitime të shpejta dhe pa sakrificë, një kurth që shërben për t’i mbajtur njerëzit të lidhur në botën e iluzionit dhe pasurisë materiale.

Në këtë udhëtim, Pinoku largohet nga zëri i ndërgjegjes (Buburreci), i cili e paralajmëron për rreziqet, dhe i përqendrohet hijes së iluzionit – në këtë mënyrë, ai rrezikon të humbasë vetveten dhe të bjerë në robërinë e ego-s dhe botës materiale.

Në nivelin shpirtëror, ky është momenti i humnerës së vetëdijes: kur shpirti largohet nga drita e brendshme dhe futet në errësirën e mashtrimit, ku çdo hap duket i lirë, por në të vërtetë është një rënie më e thellë në humbje.

Kjo fazë është domethënëse për të kuptuar luftën mes vetëdijes dhe pavetëdijes, ku njeriu përballet me zgjedhjet e tij dhe ndikimet e jashtme që mund ta rrëmbejnë nga rruga e zgjimit.

Vetëm përmes përvojës së këtyre rënieve dhe humbjeve të besimit, Pinoku do të mësojë rëndësinë e vetëdijes, sinqeritetit dhe përgjegjësisë për të rigjetur veten dhe për të vazhduar udhëtimin e tij shpirtëror drejt ndriçimit.

4 – Buburreci (Jiminy Cricket) – Zëri i ndërgjegjes

Buburreci është i vogël, por ai gjithmonë i flet Pinokut për të zgjedhur rrugën e drejtë. Në fillim ai injorohet dhe shpesh largohet, por më vonë bëhet aleat i tij i vërtetë.

Ky është syri i tretë në gjumë, ose ndërgjegjja e lartë që na flet nga brenda. Është shumë e lehtë të injorosh zërin e brendshëm kur je i dhënë pas botës së jashtme. Por ai zë nuk hesht kurrë. Sa më shumë njeriu gabon, aq më shumë ndjen se diçka brenda tij nuk pajtohet me rrugën që ka zgjedhur. Kjo ndërgjegje është thembra e kthesës.

Buburreci, edhe pse i vogël dhe dukshëm i dobët në dukje, është zëri i vazhdueshëm i ndërgjegjes që i flet Pinokut gjatë gjithë udhëtimit të tij. Ai përpiqet ta këshillojë të zgjedhë rrugën e drejtë, t’i tregojë kufijtë mes të vërtetës dhe gënjeshtrës, të nxisë përgjegjësinë dhe sinqeritetin. Në fillim, Pinoku e injoron këtë zë të brendshëm, e sheh si pengesë apo frikë, dhe shpesh largohet nga ai, duke u përplasur me sfida dhe rënia të shumta. Por me kalimin e kohës, Buburreci bëhet aleati i tij më i çmuar, shenja e fillimit të vetëdijes dhe reflektimit.

Buburreci simbolizon syrin e tretë në gjumë, atë pjesë të ndërgjegjes që ekziston në sfond, por nuk na lejon të flemë plotësisht, qoftë edhe në gjendjet më të thella të pavetëdijes. Ky zë i brendshëm, ose ndërgjegjja e lartë, është forca që nuk pushon kurrë së foluri – ajo që na paralajmëron për devijimet nga rruga e vërtetë dhe për gabimet e mëparshme që nuk duhet të përsëriten.

Nëse njeriu është i zhytur plotësisht në materialitet dhe kënaqësi të jashtme, është shumë e thjeshtë të injorosh këtë zë – ta mposhtësh atë me zhurmën e botës, me iluzionet e jashtme dhe me epshet që bëhen tiranë. Por edhe kur njeriu përpiqet të fshehë këtë ndërgjegje, ajo vazhdon të ekzistojë në heshtje, duke ndjerë dhimbjen e gabimeve dhe duke tërhequr shpirtin kah kthimi.

Sa më shumë që Pinoku gabon, aq më shumë ndjen tensionin e brendshëm të ndërgjegjes, atë ndjesi diskomforti shpirtëror që na thotë se rruga e zgjedhur nuk është ajo e duhur. Kjo ndërgjegje e brendshme është thembra e kthesës, pika ku njeriu mund të ndalojë rrugën e errët, të reflektojë dhe të nisë përpjekjen për ndryshim.

Në këtë sens, Buburreci është gjithashtu simbol i përpjekjes për të zgjuar syrin e tretë, i sinjalit të brendshëm të njohjes që na lidh me dimensionet më të larta të vetëdijes, duke na nxitur të mos rrimë në gjumë shpirtëror, por të fillojmë zgjimin.

Prania e Buburrecit në udhëtimin e Pinokut na kujton se përtej errësirës së botës dhe ego-s, ka një dritë të brendshme, një zë që nuk duhet asnjëherë anashkaluar sepse ai është ura drejt vetëdijes së zgjuar dhe rruga drejt ndriçimit.

5 – Hunda e gjatë – Gënjeshtrat që deformojnë realitetin

Hunda e gjatë – Gënjeshtrat që deformojnë realitetin dhe pengojnë zgjimin. Kur Pinoku gënjen, hunda e tij rritet. Nuk ka më mundësi të fshehë të pavërtetën.

Çdo gënjeshtër, çdo iluzion, çdo vetë-mashtrim zgjat distancën mes njeriut dhe vetes së tij të vërtetë. Kur gënjejmë, fytyra jonë e brendshme deformohet, dhe perceptimi i realitetit bëhet më i turbullt. Zgjimi fillon kur njeriu nuk mund të gënjejë më vetveten.

Në tregimin e Pinokut, hunda që zgjatet çdo herë që ai gënjen është një simbol i fuqishëm dhe i dukshëm i pasojave të pavërtetësisë. Kjo nuk është thjesht një gjë fizike, por një pasqyrë e thellë metafizike që tregon se si gënjeshtra dhe iluzioni kanë fuqinë për të deformuar realitetin dhe për të krijuar një hendek midis njeriut dhe vetvetes së tij të vërtetë.

Çdo gënjeshtër, qoftë ndaj të tjerëve apo ndaj vetes, është një akt vetë-mashtrimi që krijon një muri të padukshëm, por të fortë, midis qenies sonë reale dhe imazhit që ne përpiqemi të mbajmë. Kjo mur i brendshëm bën që ne të humbasim kontaktin me thelbin tonë të pastër dhe të vërtetë, duke na mbyllur në një botë iluzionesh dhe fytyrash të shpërfytyruara.

Kur Pinoku gënjen, hunda e tij rritet, dhe kjo është një metaforë që tregon se nuk ka më mundësi për fshehje. E njëjta gjë ndodh edhe me shpirtin: sa më shumë të fshehim të vërtetën me gënjeshtra, aq më shumë distancohemi nga burimi ynë i brendshëm i ndriçimit. Hunda që rritet është si një mbetje e energjisë së pavërtetësisë, një shenjë e dukshme e atyre kontradiktave që po ndodhin brenda nesh.

Ky deformim i vetë-realitetit krijon një perceptim të turbullt, të errët të botës dhe vetvetes, ku gjithçka duket e pasigurt dhe e ndarë. Iluzionet, mashtrimet dhe gënjeshtrat na mbajnë në një gjendje gjumi shpirtëror, duke penguar rrugën drejt zgjimit dhe ndriçimit.

Zgjimi fillon kur njeriu nuk mund të gënjejë më vetveten. Kjo është pika ku ndodh transformimi i vërtetë: kur ndalim fshehjet, kur ndalojmë mashtrimin dhe fillojmë të përballemi me realitetin e pastër, me të vërtetën që na lidh me qenien tonë më të thellë. Në këtë moment, hunda e gjatë simbolike fillon të tkurret, dhe fytyra jonë e brendshme rifiton harmoninë dhe bukurinë e saj origjinale.

Prandaj, mësimi i Pinokut na fton të jemi plotësisht të sinqertë me veten – sepse vetëm atëherë mund të heqim maskat, të shpëtojmë nga iluzionet dhe të hapim portën drejt vetëdijes së lartë dhe zgjimit të plotë.

6 – Toka e Qejfeve dhe Gomari – Pasojat e jetës pa vetëdije

Pinoku dhe shoku i tij kalojnë kohë në një vend pa rregulla, punë apo përgjegjësi. Por si pasojë, ata kthehen në gomerë.

Ky është momenti kur jeta pa vetëdije, pa qëllim, pa thellësi shpirtërore, të çon në shndërrim në kafshë – në një ekzistencë instinktive, të verbër. Gomari është simbol i shpirtit që ka rënë në gjumë total, i dorëzuar tek kënaqësitë, i pa mendim, pa ndjeshmëri.

Në udhëtimin e Pinokut, Toka e Qejfeve është një vend joshës, ku nuk ka rregulla, nuk ka përpjekje, nuk ka përgjegjësi. Në pamje të parë, duket si parajsa – një vend ku mund të jetosh lirshëm, pa kufizime dhe pa detyrime. Por ky vend është një kurth i fshehtë, një hije që fsheh një fat të errët: ata që qëndrojnë aty pa vetëdije, humbasin vetëdijen e tyre më të lartë dhe shndërrohen në kafshë – në këtë rast, në gomarë.

Toka e Qejfeve është simboli i botës së jashtme të kënaqësive të shpejta, dëshirave pa fund dhe shpërqendrimit nga qëllimet e thella shpirtërore. Ajo përfaqëson një jetë pa kuptim të vërtetë, një ekzistencë të mbyllur në gëzime kalimtare, në kënaqësi të shpejta që nuk ushqejnë shpirtin.

Kur Pinoku dhe shoku i tij zgjedhin këtë rrugë, ata braktisin përgjegjësitë e tyre të brendshme dhe humbasin lidhjen me vetëdijen e tyre. Si pasojë, ndodh një shndërrim dramatik – ata bëhen gomarë, simbol i atij pjesë të qenies që është i lidhur vetëm me instinktet dhe kërkesat fizike, i verbër ndaj zërave të brendshëm të ndërgjegjes dhe i ngurtë në rezistencën ndaj ndryshimit.

Gomari në traditën simbolike është shpesh i lidhur me ngurtësinë, inercinë dhe mungesën e dëshirës për të ecur përtej kufijve të njohur. Ai përfaqëson materializmin që ka kapur shpirtin, një gjendje ku njeriu është bërë thjesht një mjet i instinkteve të tij dhe një vegël e qejfeve të rreme.

Kjo është një alarm i fuqishëm shpirtëror që tregon se një jetë e paqëllimshme, e fokusuar vetëm në kënaqësi të jashtme dhe në shmangie të përkushtimit të brendshëm, është rruga që të çon në humbjen e lirisë së vërtetë të shpirtit. Humbja e vetëdijes për qëllimin e jetës, ndalon rritjen dhe zhvillimin shpirtëror, dhe bën që njeriu të ngecë në një cikël pafund të vetëkënaqësisë dhe boshllëkut të brendshëm.

Në kuptimin më të thellë, kjo na mëson: Për të zgjuar syrin e tretë dhe për të ecur në rrugën e vetëdijes, duhet të kalojmë përtej “Tokës së Qejfeve” – të heqim dorë nga kënaqësitë e shpejta dhe iluzive dhe të përqafojmë përgjegjësinë, disiplinën dhe kërkimin e kuptimit të vërtetë. Vetëm kështu mund të largojmë “gomarin” brenda nesh dhe të rifitojmë lirinë shpirtërore dhe dritën e vetëdijes së lartë.

7 – Përbindëshi i detit (peshku i madh / balena) – Zbritja në errësirë

Pinoku përfundon në barkun e një krijese të madhe detare ku gjen edhe Xhepeton të humbur. Aty përballet me frikën më të thellë dhe më në fund zgjidhet brenda tij një kthesë.

Ky është momenti i iniciimit. Si Jona në barkun e balenës, si Krishti në varr, si mistiku në natën e errët të shpirtit. Njeriu bie në thellësinë e vetvetes, përballet me terrin e pavetëdijes. Por pikërisht aty, ndodh rilindja – sepse shpirti nuk mund të rrijë gjatë në burgun e frikës nëse kërkon të vërtetën.

Në një nga momentet më dramatike të udhëtimit të Pinokut, ai përfundon në barkun e një përbindëshi të madh detar, një krijesë që simbolizon thellësitë e errëta të pavetëdijes dhe nënvetëdijes. Aty, në këtë hapsirë të mbyllur dhe të errët, ai takon edhe Xhepeton – krijuesin e tij, që ka humbur rrugën dhe është i bllokuar po ashtu në errësirë.

Ky moment është një prej fazave kyçe të iniciimit shpirtëror – një zbritje thellë në thellësitë më të errëta të vetvetes, aty ku qëndrojnë frikërat, trauma të harruara, dhe pjesë të pavetëdijshme të qenies. Si Jona në barkun e balenës, si Krishti në varr apo si mistiku në natën e errët të shpirtit, njeriu përjeton një heshtje të thellë, një izolim që detyron përballjen me vetveten në mënyrën më autentike.

Barku i përbindëshit është si një “errësirë në errësirë”, një burim i pashfrytëzuar i energjisë dhe njohjes që vetëm kur shikohet sy më sy, mund të çlirojë. Kjo përballje e dhimbshme me errësirën është e domosdoshme për të thyer maskat e jashtme dhe për të shëruar plagët shpirtërore që mbajnë njeriun të lidhur me skllavërinë e frikës dhe iluzionit.

Por, pikërisht në këtë errësirë, ndodh rilindja e vërtetë. Kthesa e madhe në udhëtimin e shpirtit ndodh kur njeriu pranon errësirën, e përqafon atë dhe nis të shohë përtej saj dritën e brendshme të vetëdijes. Shpirti nuk mund të rrijë përgjithmonë i bllokuar në frikë; kërkimi i së vërtetës e nxjerr nga kjo “burg” dhe nis udhën drejt lirisë së plotë.

Në këtë fazë, gjendet burimi i transfigurimit — ajo që alkimistët e quajnë nigredo, faza e errësirës dhe përçarjes, që shoqërohet me vdekjen e egos së vjetër për të mundësuar ringjalljen e një vetëdije më të lartë.

Në thelb, ky episod na mëson se: Zgjuarja nuk është vetëm dritë dhe gëzim; ajo kalon përmes errësirës, përballjes me frikën dhe vetminë. Por vetëm ata që guxojnë të bien në thellësi dhe të qëndrojnë atje me besim, arrijnë të zgjohen në dritën e vërtetë të brendshme – ku njeriu dhe hyjnia bëhen një.

8 – Sakrifica dhe Transformimi – Zgjimi

Pinoku mëson të jetë i përgjegjshëm, të kujdeset për të tjerët, të flijojë qejfin për dashurinë. Në fund, ai zgjohet dhe bëhet djalë i vërtetë.

Ky është çasti i zgjimit të syrit të tretë. Tashmë shpirti ka kaluar nëpër të gjitha fazat e jetës materiale, ka mësuar përmes dhimbjes dhe ka filluar të shohë me syrin e brendshëm. Njeriu bëhet i vetëdijshëm, i gjallë, i përgjegjshëm, dhe i lidhur me dritën e brendshme.

Në këtë fazë kulminante të rrëfimit, Pinoku kalon nga fëmijëria e pafajshme dhe e paformuar drejt një gjendjeje të re vetëdijeje dhe përgjegjshmërie të thellë. Ai mëson të flijojë kënaqësitë e çastit, t’i thotë “jo” tundimeve egoiste dhe të marrë përgjegjësi për veten dhe të tjerët. Kjo është përvoja e sakrificës së dashurisë — të dhënit pa kërkuar shpërblim, përkushtimi ndaj vlerave më të larta të shpirtit.

Pinoku bëhet i vetëdijshëm se jeta nuk është thjesht për të marrë, por për të dhënë, për të shërbyer, për të dashuruar në mënyrë të pakushtëzuar. Ky kalim simbolizon jo vetëm një ndryshim moral, por një transformim energjetik dhe shpirtëror.

Ky moment është i ngjashëm me hapjen e syrit të tretë — qendra e njohjes mistike dhe e vetëdijes së thellë. Është çasti kur shpirti, pas kalimit nëpër sfidat e dhimbshme të ekzistencës materiale, fillon të shohë me sytë e brendshëm të dritës dhe të kuptimit.

Ky është zgjimi i atij vetëdijshëm që ndan realitetin nga iluzioni, egoizmin nga bashkësia, dhe ego-n nga Shpirti i Vërtetë. Pinoku tani nuk është më vetëm një formë trupore apo një marionetë e fateve të jashtme, por një qeniesh e plotë, një “djalë i vërtetë”, i cili është zgjuar për të jetuar me vetëdije dhe për të përmbushur qëllimin e tij shpirtëror.

Në këtë pikë, sakrifica nuk është humbje, por fito; ajo është një çlirim, një rrugë që çon drejt shndërrimit të brendshëm, drejt një jete të lidhur me energjitë hyjnore të dashurisë, dritës dhe vetëdijes së lartë.

Në thelb, kjo na mëson: Zgjimi është dhurata që vjen vetëm për ata që guxojnë të braktisin egoizmin dhe të hapin zemrën dhe mendjen e tyre për realitetin më të thellë të jetës — për botën e ndriçuar të vetëdijes hyjnore që është brenda çdo njeriu.

9 – Pinoku si çdo njeri – Syri i tretë si kthimi në burimin hyjnor

Në fund, kuptojmë se Pinoku është arketipi i secilit prej nesh. Dhe se emri i tij – Pin (pineal) + Occhio (sy) – është një kod shpirtëror për rrugëtimin e aktivizimit të gjëndrës pineale, e cila na lidh me burimin hyjnor.

Në përfundim të udhëtimit të tij, Pinoku nuk është më thjesht një kukull druri apo një marionetë që kërkon t’u bëhet njerëzve. Ai është simboli i thellë i rrugëtimit shpirtëror të çdo njeriu — i asaj shpirti që nis në pavetëdije dhe, përmes sfidave, mësimeve, dhe transformimit, arrin të hapë syin e tretë dhe të lidhet me burimin hyjnor të ekzistencës.

Emri i tij, i fshehur me kujdes brenda tingujve “Pin-occhio”, është një kod mistik:

• Pin lidhet me gjëndrën pineale, organ i vogël në qendër të trurit, i njohur si dera drejt ndërgjegjes së lartë, i lidhur me vizionet mistike dhe perceptimin e thellë shpirtëror.
• Occhio, fjala italiane për “sy”, simbolizon fuqinë e shikimit të brendshëm, të njohjes së së vërtetës përtej iluzioneve të jashtme.

Kjo gjëndër është porta ku njeriu hyn në një dimension të ri vetëdijeje — në atë të njohjes së vetvetes si pjesë e tërësisë hyjnore, të lidhjes së thellë me energjitë që mbajnë dhe krijojnë universin.

Pinoku përfaqëson secilin prej nesh në rrugën e zgjimit, në betejën mes automatikës së ego-s dhe ndriçimit të shpirtit. Ai na tregon se transformimi i vërtetë nuk është fizik, por njohja e brendshme, ku njeriu nuk është më i robëruar nga tendencat, frikërat dhe gënjeshtrat, por zgjohet për të parë botën dhe vetveten në dritën e së vërtetës hyjnore.

Në këtë kthim, i gjithë udhëtimi — me rëniet, provat, flijimet dhe sakrificat — merr kuptim. Ai bëhet një rikthim në shtëpinë e shpirtit, një rikthim te burimi i pafund i dritës dhe dashurisë që qëndron brenda çdo qenieje njerëzore.

Në thelb, Pinoku është thirrja për çdo njeri që të zgjohet, të hapë syrin e tretë dhe të përjetoje thellësinë e jetës si një udhëtim për t’u kthyer tek drita e përjetshme brenda vetes. Njeriu i vërtetë nuk është ai që ka trup, por ai që sheh me syrin e tretë

Pinoku na mëson se të jesh “njeri i vërtetë” nuk është çështje mishi, por vetëdije. Derisa të mos jemi të sinqertë, të përgjegjshëm, të dashur dhe të lidhur me të vërtetën — jemi ende kukulla të botës së jashtme.

Pinoku na fton të kuptojmë se të qenit “njeri i vërtetë” nuk është një çështje formale, e mishëruar në trupin fizik, por thelbësisht një çështje ndërgjegjeje dhe zgjimi të brendshëm. Deri sa jemi të lidhur me iluzionet, me gënjeshtrat, me egon dhe me mekanizmat e jashtëm që na kontrollojnë, ne jemi thjesht kukulla të një teatri të madh, lodra të botës së jashtme që s’mund të shohin përtej skenës.

Por në momentin kur fillojmë të dëgjojmë zërin e ndërgjegjes, atë sy të brendshëm që na flet në heshtje dhe na udhëzon drejt së vërtetës, ne hapim portën për në një dimension tjetër të qenies. Në këtë hap, ne heqim maskat e egoizmit, kapërcejmë frikërat dhe flijojmë mekanizmat e vjetër të pavetëdijes që na mbajnë të robëruar.

Syrin e tretë, ky simbol i shikimit të brendshëm dhe të ndriçuar, e kthen njeriun në vetveten e tij të plotë — në atë qenie hyjnore që ka qenë gjithmonë, por që shpesh e ka harruar.

Në këtë zgjim, jeta bëhet një rrugëtim i vetëdijshëm, ku dashuria, sinqeriteti dhe përgjegjësia janë themeli i çdo veprimi. Të jesh njeri i vërtetë është të jetosh në harmoni me dritën që buron nga brenda, duke reflektuar atë në çdo hap dhe në çdo marrëdhënie.

Thelbësisht ne nuk jemi druri i ngurtë i formës, por drita e gjallë e vetëdijes — ajo që sheh me syrin e tretë, ajo që zgjohet nga gjumi i pafund i pavetëdijes dhe përqafohet nga pafundësia e së vërtetës hyjnore.