Në thellësinë e qetësisë së një meditimi, një imazh i papritur vjen në sipërfaqe: një rrugë me kalldrëm, një fëmijë që qan, një luftë e largët. A janë këto vegime të imagjinatës… apo kujtime nga një jetë tjetër?

A ke ndjerë ndonjëherë se njeh një njeri që e takon për herë të parë? Apo ke parë një ëndërr që duket si kujtim, por nuk i përket kësaj jete? Ajo ndjesi e thellë, që nuk shpjegohet me logjikën e zakonshme, është ndoshta një thirrje nga thellësitë e shpirtit. Një kujtim i një jete tjetër. Një gjurmë që nuk është zhdukur.

Hyrje

Jetët e kaluara nuk janë vetëm një besim ezoterik. Ato janë pjesë e një përvoje të thellë shpirtërore, që ndikon mënyrën si e perceptojmë veten, të tjerët dhe jetën vetë.

Në shumë kultura dhe tradita, jeta nuk shihet si një ngjarje e vetme, por si një kapitull në një libër të pafund, ku shpirti – si një udhëtar i heshtur – vesh trupa të ndryshëm dhe kalon përvoja të shumta, për të mësuar, shëruar dhe evoluar.

Kur takon dikë për herë të parë dhe ndjen një mall të thellë, të pashpjegueshëm, është si të dëgjosh një këngë që e njeh zemra jote – por nuk ke si ta kesh dëgjuar më parë në këtë jetë. Kjo ndjesi është një nga sinjalet më të forta të lidhjeve shpirtërore nga jetët e kaluara.

Këtu nuk kemi të bëjmë me simpati të zakonshme, as me njërën nga ato tërheqjet e shpejta që vijnë dhe shkojnë. Ky mall është një kujtim emocional, një rezonancë e mbetur në trupin energjetik dhe në shpirt, që zgjohet në prani të dikujt që ke dashur, njohur, humbur ose mbajtur premtim në një jetë tjetër.

Jetët e Kaluara në Traditat e Lashta

Në Vedat dhe Upanishadet, reinkarnimi është pjesë thelbësore e ciklit të quajtur samsara. Shpirti kalon nga një trup në tjetrin sipas ligjit të karmës – veprimit dhe pasojës. Qëllimi është moksha, çlirimi nga rrota e lindjes dhe vdekjes.

Në Budizëm, ndërkohë, koncepti është më impersonal: nuk ekziston një shpirt fiks, por një rrjedhë e vazhdueshme ndërgjegjeje që bart ndikimet karmikë. Vetëdija që nuk kupton natyrën e vet është e detyruar të kthehet, derisa të arrijë ndriçimin (nirvana).

Në traditën sufiste, reinkarnimi shpesh përmendet në mënyrë poetike – si rikthimi i shpirtit drejt të Dashurit Hyjnor nëpërmjet shumë formash dhe përvojash. Poezitë e Rumi-t përmbajnë aludime të qarta:

“Unë kam qenë një guri, një bimë, një kafshë… dhe kam ardhur tani si njeri. Por rruga nuk ndalet këtu.”

Cfarë thotë shkenca per rimishërimin?

Ian Stevenson – Kur Kujtesa Shkon Përtej Trupit: Shkenca që Ndjek Hijet e Jetës së Kaluar

Në një epokë ku shkenca shpesh shmang misterin, emri i Dr. Ian Stevenson shkëlqen si një fije drite që ndriçon një territor të errët dhe të kontestuar: reinkarnimin. Ky psikiatër kanadez-amerikan, me një qasje rigoroze por të hapur, nuk kërkoi të “besojë”, por të hetojë. Ai nuk punoi në errësirë mistike, por me laps, kamera dhe dëshmi të gjalla – të fëmijëve që mbartnin kujtime të një jete tjetër.

Mbi 3,000 raste të dokumentuara: një arkiv i shpirtit

Gjatë më shumë se katër dekadave, Stevenson udhëtoi në vende të ndryshme të botës – nga fshatrat e Indisë dhe Myanmar-it, deri te qytetet e Libanit, Turqisë dhe Amerikës – për të ndjekur rrëfimet e fëmijëve që, para moshës 7 vjeç, rrëfenin me një ndjeshmëri tronditëse dhe një saktësi të pabesueshme jetën që ata “kishin jetuar më parë”.

Në shumë prej këtyre rasteve, emrat, ngjarjet, profesionet, mënyra e vdekjes, madje edhe ndjenjat e lëna pezull ishin të pranishme në kujtesën e fëmijëve, si plagë të freskëta në një shpirt që nuk kishte pasur kohë të harrojë.

Shenjat në trup – Kur trupi tregon kujtesën e shpirtit

Një ndër aspektet më të habitshme të punës së tij ishin rastet ku shenjat e lindjes – njolla, mungesë gjymtyrësh, deformime – përputheshin në mënyrë tronditëse me plagët fatale të personave që fëmijët pretendonin se kishin qenë më parë.

Në rastin e një djali nga India që thoshte se ishte vrarë me një armë në gjoks, shenja e lindjes ndodhej saktësisht në atë vend dhe përputhej me raportin mjekoligjor të personit të vdekur. Ky nuk ishte një rast i vetëm, por një ndër qindra që Stevenson analizoi me detaje, duke përfshirë intervista, kërkime në arkiva dhe verifikime të pavarura.

Kujtesë që nuk vjen nga mendja – por nga një tjetër shtresë e qenies

Çfarë ndodh kur një fëmijë trevjeçar përshkruan rrugët e një qyteti ku nuk ka qenë kurrë? Kur ai njeh fotografi të të panjohurve dhe i quan me emra të përpiktë? Kur ndjen mall për një nënë tjetër, një shtëpi tjetër, një jetë që nuk ka lidhje me të tashmen? Këto ishin pyetjet që Ian Stevenson përpiqej të trajtonte me kurajën e një shkencëtari që nuk i shmanget të panjohurës.

Ai nuk i cilësoi këto raste si “provë përfundimtare”. Ai nuk ngriti flamurin e dogmës, por foli për “dëshmi të forta empirike”, për raste që sfidonin paradigmën materialiste të mendjes si produkt i vetëm i trurit. Në vend të një mendjeje të mbyllur në kafkën e vet, ai sugjeronte një vetëdije që mbijeton – që gdhend gjurmë në një trup tjetër, në një jetë tjetër.

Kujtesa si dhimbje: kur fëmija qan për diçka që nuk është më

Një nga aspektet më të thella që Stevenson përmblodhi në rastet e tij ishte përjetimi emocional i fëmijëve. Këta nuk ishin vetëm fakte të thata. Ishin mallëngjime, frikëra, dashuri të pambarimta, zemërime që nuk ishin shuar. Disa fëmijë refuzonin të pranonin prindërit biologjikë dhe kërkonin “familjen e tyre të vërtetë”. Të tjerë kishin frikë ekstreme nga uji, zjarri ose armët – duke pasqyruar mënyrën e vdekjes së mëparshme.

Këtu, reinkarnimi nuk është teori – por një plagë që dhemb, një kujtim që nuk është vetëm në mendje, por në zemër, në trup, në rrënjët e shpirtit.

Çfarë ngelet pas kësaj?

Pas vdekjes së tij në vitin 2007, trashëgimia e Ian Stevenson u pasua nga studiues si Dr. Jim Tucker, që vazhdojnë kërkimet mbi kujtesën transpersonale të fëmijëve. Por mbetet e qartë: dritarja që Stevenson hapi është e vështirë për t’u mbyllur. Ajo nuk thërret për besim të verbër, por për meditim të thellë dhe një rishikim të kufijve të vetëdijes.

Nëse ai kishte të drejtë, atëherë jeta që jetojmë sot është një vijimësi, jo një fillim i pastër. Ne jemi jo vetëm trupat tanë, por edhe hijet që kemi qenë – dhe formësimet që po projektojmë për të qenë.

Si përjetohet gjendja emocionale e jetës së kaluar në ndjenjat e jetës së tanishme?

Jeta jonë e tanishme është si një oqean, i përbërë nga valë të pafundme, ku çdo valë është një përjetim i ri, një histori që lind dhe vdes në lëvizjen e saj. Por në thellësi, oqeani ruan ujërat e të gjitha jetëve të kaluara — një lëndë e përzier e kujtimeve, emocioneve, dhimbjeve dhe gëzimeve që s’janë zhdukur, por janë transformuar.

Nëse i afrohemi kësaj me sy mistik, emocionet që ne përjetojmë sot — mall, dhimbje, pasiguri, dashuri e thellë, lidhje të pazbuluara — janë jehona të thella të jetëve të mëparshme. Ato janë shpërthime të një bote të fshehtë që lëviz në sfondin e vetëdijes tonë.

1. Gjendjet emocionale si vijëra kohe të bashkuara

Në jetën e kaluar, shpesh kemi përjetuar ngjarje me intensitet të madh: dashuri të mëdha, tradhti, humbje, përplasje të thella me fatin apo me vetveten. Këto ngjarje ngelen si nënkuptime emocionale, që nuk zhduken, por mbeten si “kolona zanore” që shoqërojnë jetën tonë.

Në jetën e sotme, kur ndjejmë një mall pa shpjegim, një ankth që nuk di të çlirohet, ose një lidhje misterioze me dikë, shpesh pojetërohen ndjenjat dhe memoriet e atyre kohëve. Këto ndjenja nuk janë thjesht reflektime psikologjike, por bashkëudhëtarë shpirtërorë që vijnë për t’u dëgjuar, për t’u kuptuar dhe për t’u shëruar.

2. Pavetëdija si arkiv i emocioneve të përjetuara

Ian Stevenson, në studimet e tij të jetëve të kaluara, gjeti se fëmijët që kujtojnë jetët e mëparshme shprehin jo vetëm kujtime ngjarjesh, por edhe emocione të papërpunuara — frikë, dashuri, hakmarrje, mall, madje edhe pendesë. Kjo tregon se emocioni në shpirt nuk zhduket me vdekjen e trupit, por ruhet në fushën e vetëdijes së përjetshme.

Në këtë mënyrë, emocionet tona të sotme janë si valë në sipërfaqen e një liqeni të thellë, ku thellësitë ruajnë të fshehtat e jetëve që kemi jetuar. Kur një ndjesi emocionale “zgjohet papritur” — për shembull, një mall i pazakontë për dikë që sapo takon — kjo është vetë liqeni që lëviz duke reflektuar një imazh të së kaluarës.

3. Transformimi i emocioneve nga dhimbje në mësim.

Mistikët, si Gurdjieff apo Osho, na kujtojnë se çdo emocion i thellë është një shenjë nga vetëdija që duhet dëgjuar. Edhe dhimbjet më të errëta janë mundësi për të kuptuar thellësinë tonë shpirtërore. Malli, pendesa, frika, madje edhe zemërimi, mund të jenë pasqyra të jetëve të kaluara që kërkojnë njohje dhe pranueshmëri.

Kur ne i pranojmë këto emocione me vetëdije, i transformojmë ato në mësime të fuqishme që çlirojnë shpirtin nga zinxhirët e së kaluarës. Ky është një proces i shenjtë, një lloj ringjalljeje shpirtërore që ndodh përmes ndjenjave tona të thella.

4. Lidhjet shpirtërore si valë emocionale

Një nga mënyrat më të prekshme që jetët e kaluara shprehen në ndjenjat tona është përmes lidhjeve shpirtërore të pashlyera. Kjo është ajo ndjenjë që ndonjëherë, kur takon dikë, ndjen si të kesh njohur atë shpirt në jetë tjetër — madje edhe nëse mendja nuk e kupton dot.

Në këto momente, emocioni i fortë është përçuesi i kujtesës së shpirtit, duke ndezur mallin, dashurinë dhe dhembjen që s’mund të shpjegohet me fjalë. Kjo është mënyra e shpirtit për t’u kujtuar dhe për t’u rikthyer në rrugën e tij të vërtetë.

Emocionet e jetës së sotme janë vargjet e një kënge të pafundme që filloi para shumë kohësh, në kohë që trupi dhe koha nuk ekzistonin ashtu si i njohim ne. Malli, gëzimi, dhimbja dhe dashuria që përjetojmë janë udhëzime të shpirtit për t’u kujtuar, për t’u shëruar dhe për t’u bërë më të plotë.

Nëse mësojmë t’i dëgjojmë me qetësi dhe pa frikë, ndjenja të papërshkruara që vijnë si zëra nga e kaluara bëhen burim i fuqisë dhe i dritës që na përshkon në çdo hap të jetës sonë.

Pse disa kujtojnë dhe disa jo?

Një nga misteret më të mëdha është: pse disa njerëz kujtojnë jetët e kaluara dhe të tjerët jo?

Përgjigjet janë të shumta:

• Kujtimet e thella ruhen në nënvetëdije, por zëvendësohen nga identiteti i ri.
• Karma e rëndë ose trauma e thellë mund të shkundë membranën e harresës dhe të sjellë kujtime të papritura.
• Meditimi, ëndrrat, ose regresioni hipnotik mund të çelin porta të fshehura të shpirtit.

Osho thoshte: “Nuk është e nevojshme të kujtosh jetët e kaluara, por është e rëndësishme të kujtosh veten. Kur kjo ndodh, gjithçka tjetër zbulohet si një veshje e kohës mbi qenien tënde të përjetshme.”

Osho – Reinkarnimi si Pasojë e Dëshirës së Paplotësuar

Osho, mjeshtri i rebelimit të brendshëm dhe dashurisë së pakushtëzuar, nuk e trajtonte reinkarnimin si një mister filozofik apo një koncept mitologjik për ngushëllim. Ai e shihte atë si pasojë të drejtpërdrejtë të një mendjeje të papërpunuar, të mbushur me dëshira të papërmbushura.

Në mësimet e tij të thella, Osho thotë:

“Reinkarnimi nuk është vazhdim i qenies suaj të vërtetë. Është vetëm vazhdimi i mendjes. Kur trupi vdes, mendja mbetet, dhe ajo kërkon një tjetër formë ku të shfaqë etjen e saj për të jetuar, për të zotëruar, për të dashur, për të hakmarrë, për të përmbushur atë që mbeti e papërfunduar.”

Ai nuk e përshkruan reinkarnimin si një udhëtim të bekuar shpirtëror, por si një proces mekanik dhe të pandërgjegjshëm, që ndodh për aq kohë sa vetëdija jonë është rob i dëshirave, i kujtimeve, i egos dhe i plagëve emocionale që nuk janë shëruar.

Reinkarnimi si mekanizëm i mendjes, jo i shpirtit

Për Oshon, shpirti është gjithmonë i lirë. Ai nuk ka nevojë të rikthehet në këtë botë.
Ajo që kthehet është mendja – e mbushur me impulse, me pasione të papërmbushura, me identitete të paçmontuara.

Çdo dëshirë që nuk është tretur në dritën e vetëdijes, bëhet një forcë magnetike që tërheq shpirtin në një trup të ri. Kështu lindim sërish jo sepse shpirti ka nevojë, por sepse mendja kërkon të vazhdojë dramën e saj.

Në këtë mënyrë, reinkarnimi bëhet një zinxhir robërie, një rrotë që rrotullohet vazhdimisht, duke mbartur frikën, mallin, urrejtjen, dëshirën për lavdi, pasurinë e humbur, apo dashurinë që nuk përfundoi.

Si të çlirohemi nga cikli i lindjes dhe vdekjes?

Për Oshon, vetëdija është çelësi.

“Ti rikthehesh sepse nuk je i vetëdijshëm. Nëse vetëdija ndizet në qendrën e qenies tënde, ti e kupton se je i pafund, dhe atëherë nuk ka më kuptim të lindësh sërish.”

Ai thotë se njeriu duhet të hyjë në vetvete, të meditojë thellë, të zbulojë rrënjët e dëshirave të tij. Nuk mjafton të dish se ke jetuar më parë. Duhet të shohësh pse po rikthehesh.

Osho i udhëzonte ndjekësit të përdornin:

• Hipnozën e ndërgjegjshme – për të hyrë në kujtesën e thellë të trupit astral dhe për të parë jetët e mëparshme si skena të mbetura të pashfaqura.

• Katarsisin emocional – për të shpërthyer emocionet e burgosura që ende i lidhin me të kaluarën, qoftë në formë dashurie, dhimbjeje apo ndjenje faji.

• Meditimet aktive dhe pasive – për të kaluar përtej mendjes, për të arritur një gjendje të qetësisë ku nuk ka më “e kaluar”, as “e ardhme” – vetëm prania.

Reinkarnimi nuk është mister, por pasojë

Në thelb, Osho shpjegon se reinkarnimi është një proces i menaxhimit të papërpunuar të jetës. Kur mendja e njeriut nuk përballon realitetin, kur ndjenjat nuk ndriçohen, kur dëshirat vazhdojnë të digjen në nënndërgjegje, atëherë ato rikrijojnë një jetë të re – jo si bekim, por si nevojë për vazhdim.

Ai e sheh reinkarnimin jo si një udhëtim të lumtur drejt përparimit shpirtëror, por si një burg të ndërtuar nga dëshirat.

“Kur nuk ka më dëshirë, nuk ka më reinkarnim. Kur mendja ndalet, ti thjesht je. Dhe në atë ‘je’, qëndron çlirimi yt.”

Pra, për Oshon:

• Reinkarnimi nuk është një shpërblim – është një varg tërheqjesh të pashlyera.

• Shpirti nuk rikthehet – rikthehet vetëm mendja me bagazhin e saj.

• Vetëdija e pastër ndalon ciklin – sepse kur nuk ka më dëshirë, nuk ka më nevojë për trup.

• Qëllimi nuk është të kujtosh jetën e kaluar – por të shohësh nëse dëshirat e saj po e drejtojnë ende jetën tënde aktuale.

Gurdjieff – Shpirti nuk është i garantuar

G.I. Gurdjieff, udhëtari misterioz i botës së brendshme dhe mjeshtri i punës me vetëdijen, na ofron një këndvështrim të fortë dhe pragmatik mbi natyrën e shpirtit dhe të qenies njerëzore. Ai nuk na ofron utopi të bukura apo premtime të lehta për shpëtim. Përkundrazi, Gurdjieff e sheh shpirtin si një një realitet të rrallë dhe të fituar, jo si një dhuratë ose një e dhënë e pashmangshme.

Shpirti – një krijim, jo një dhuratë

Në fjalët e tij të prerë:

“Shpirti nuk është një e dhënë. Ai duhet të fitohet.”

Ky është një thirrje për përgjegjësi absolute ndaj vetvetes. Në vizionin e Gurdjieff-it, njeriu i zakonshëm është një makineri mekanike që lëviz në errësirë, në gjumë të thellë, duke jetuar nga impulset dhe zakonet, pa asnjë vullnet të vërtetë.

Në këtë gjendje, njeriu është thjesht një “objekt” i forcave të jashtme dhe të brendshme, i robëruar nga mendimi i pavetëdijshëm dhe nga reagimet automatike.

Çfarë është kjo “punë e brendshme”?

Gurdjieff thotë se për të krijuar një “unë” të qëndrueshëm, një vetëdije që nuk shuhen me vdekjen e trupit, nevojitet një punë e disiplinuar, e vazhdueshme dhe e thellë mbi vetveten.
Ky është një proces i vështirë, i përbërë nga disa shtylla kryesore:

• Vëmendja e qëllimshme: Të jesh i pranishëm në çdo moment, të mos lësh mendjen të fluturojë në harresë.

• Vetë-ndërgjegjësimi: Vëzhgimi i vetvetes pa gjykim, kuptimi i mekanizmave të brendshëm që të bëjnë “robot”.

• Disiplina e vullnetit: Shkathtësia për të thënë “jo” ndaj automatizmit dhe për të kultivuar zgjedhje të vetëdijshme.

• Transformimi i qendrimeve dhe emocioneve: Pastrimi i ngarkesave psikike që pengojnë ndërtimin e vetëdijes së vërtetë.

Vetëm përmes kësaj pune, njeriu krijon brenda vetes një “unë të qëndrueshëm”, një qendër vetëdijeje që nuk varet nga ndryshimet e momentit apo nga ndikimet e jashtme.

Reinkarnimi sipas Gurdjieff-it – një realitet i kushtëzuar

Për shumë njerëz, thotë Gurdjieff, vdekja është një përfundim i munguar. Ata vdesin ashtu siç kanë jetuar: në gjumë, pa vetëdije, duke u lënë rrjedhës së ngjarjeve të jetës. Në këto kushte, nuk mbetet asgjë për të kaluar në jetën tjetër.

Pra, reinkarnimi nuk është një e drejtë apo një siguri – është pasojë e një procesi të brendshëm të vetëdijesuar dhe të fituar. Vetëm ata që kanë ndërtuar një qeniesi të pavdekshme, që kanë zgjuar vullnetin dhe vëmendjen e tyre, mund të kenë një vazhdimësi reale përtej kufijve të trupit fizik.

Thirrja e Gurdjieff-it: Ndërgjegjësimi si shpëtim

Ky mesazh është një thirrje për zgjuarsi dhe jo për pritje:

“Mos prit shpëtimin të vijë në një jetë tjetër, mos kërko një mrekulli jashtë vetes.
Bëhu i zgjuar tani. Krijo brenda vetes atë që është i pavdekshëm. Bëhu i gjallë me vetëdije, dhe atëherë do të jesh i lirë.”

Në këtë vizion, vetëdija është çelësi i shndërrimit dhe i lirisë.

Puna e brendshme dhe shpëtimi nga rrota e reinkarnimit

Për Gurdjieff-in, jeta është një fushë lufte brenda nesh, midis “makinerisë” së zakonshme dhe shpirtit të mundshëm që pret të zgjerohet. Çdo përpjekje për të zgjuar vëmendjen dhe për të kultivuar vullnetin është një hap drejt fitores mbi mekanikën e pavetëdijshme dhe krijimit të një qenieje të vërtetë.

Në këtë proces, ne ndërtojmë “unë”-n e qëndrueshëm që mbijeton vdekjen dhe kalon përtej kufijve të trupit, duke u bërë burim i një jetese më të lartë dhe më të lirë.

Përmbledhje thelbësore:

• Shpirti nuk është dhuratë, është krijim i vetëdijes së fituar.

• Njeriu i zakonshëm jeton në gjumë dhe mekanizëm dhe kështu vdes, pa lënë gjurmë të pavdekshme.

• Vetëm përmes një pune të thellë, disiplinë dhe vëmendjeje, krijohet një “unë” i përhershëm.

• Reinkarnimi nuk është garantuar për të gjithë – është një pasojë e atyre që kanë ndërtuar vetëdijen.

• Thirrja është për zgjuarsi dhe përpjekje tani, jo për pritje në jetë tjetër.

Në këtë dritë, fjala e Gurdjieff-it është një fener që na thërret të zgjohemi dhe të ndërtojmë brenda vetes atë që është i përjetshëm dhe i lirë, përtej ciklit të pafund të lindjeve dhe vdekjeve.

Jetët e Kaluara si Mjet për Zgjimin

Njohja e jetëve të kaluara mund të përdoret për:

• Shërim emocional dhe karmik – duke kuptuar origjinën e dhimbjes së pashpjegueshme.
• Zgjerim të vetëdijes – duke parë jetën si një episod në një serial të pafund të zhvillimit shpirtëror.
• Zgjim të përgjegjësisë – për të jetuar tani me më shumë vetëdije, sepse çdo veprim është një farë për jetën tjetër.

Si ndikojnë jetët e kaluara në jetën tonë të tanishme?

Këto janë disa nga ndikimet më të zakonshme që vijnë nga jetët e mëparshme:

• Frika të pashpjegueshme (ujit, zjarrit, errësirës…) që nuk lidhen me përvoja të kësaj jete
• Dashuri ose urrejtje e menjëhershme ndaj dikujt, pa arsye logjike
• Talente natyrale që shfaqen që në fëmijëri
• Sëmundje të pashpjegueshme ose gjendje të rralla psikologjike
• Ëndrra të përsëritura që ndihen si kujtime

Kur kuptojmë rrënjët e thella të këtyre përvojave, mund të fillojmë një udhëtim të shërimit që nuk është thjesht psikologjik – por shpirtëror.

A mund t’i kujtojmë jetët e kaluara?

Po. Por nuk është e thjeshtë. Disa mënyra për të hyrë në këto kujtime përfshijnë:

• Meditimi i thellë mbi pyetjen: “Kush jam unë vërtet?”
• Regresioni i jetës së kaluar me ndihmën e një udhëheqësi të përgatitur
• Puna me ëndrrat, ku kujtimet e jetëve të tjera mund të shfaqen si simbole të fuqishme
• Punë intuitive përmes artit, muzikës ose poezisë

Por më e rëndësishmja është që kujtesa e jetëve të kaluara nuk duhet të bëhet një pengesë për të jetuar plotësisht jetën e tanishme. Siç thotë Osho:

“E vetmja jetë që ke në dorë është kjo. Mos e harxho në ndjekjen e kujtimeve të kaluara — përfito prej tyre, mëso, por jeto tani.”

Mbyllje: Kujtesa që nuk vdes Ti nuk ke ardhur për herë të parë

A është shpirti një udhëtar i vetmuar, që endet nga një trup në tjetrin, duke kërkuar shtëpinë e vet të brendshme? Apo është vetë jeta një lojë e vetëdijes që kërkon të njihet përmes formave të pafundme?

Për Gurdjieff-in, Osho-n dhe shumë të tjerë, e vërteta nuk është për t’u besuar – por për t’u përjetuar. Në heshtjen e një meditimi, ndoshta do të dëgjosh një zë të lashtë që thërret nga thellësitë e shpirtit tënd:
“Unë kam qenë këtu më parë. Dhe do të jem përsëri.”

Nëse kjo jetë ndjehet si një mister, është sepse je shumë më i/e vjetër se sa kujton. Shpirti yt ka parë ngjyra të tjera qiellore, ka njohur fytyra të ndryshme, ka dashuruar dhe ka humbur, ka luftuar dhe ka rilindur.

Por në këtë jetë – këtu ku je tani – ndodhet një mundësi e rrallë: të kujtosh, të çlirohesh, të bëhesh i/e tërë. Jo për t’u kthyer, por për të ecur përpara me vetëdije.

Në këtë çast, ti mund të jesh shumë pranë përfundimit të një cikli të gjatë. Ose ndoshta je vetëm në fillim të një udhëtimi të ri. Çfarëdo që të jetë, jeta e tanishme është çelësi i gjithçkaje.

Vdiqa si gur e u shndërrova në bimë,
vdiqa si bimë e u bëra kafshë,
vdiqa si kafshë e u bëra njeri.
Ç’druaj nga vdekja? A mos humba gjë duke vdekur?

Do të vdes sërish si njeri, për t’u ngritur si engjëll,
por edhe nga engjëlli duhet të kaloj më lart,
sepse çdo gjë shuhet – veç Hyjnisë.

Kur ta kem flijuar shpirtin engjëllor,
do të bëhem ajo që mendja s’mund t’a konceptojë.
Të mos jem fare! – për jo-ekzistencën:
“Tek burimi do të kthehem.”

RUMI

• Metamorfoza e shpirtit — Rumi shpalos një evolucion spiral: nga materia pa jetë deri te vetëdija hyjnore. Çdo “vdekje” është një lindje në një formë më të lartë.

• Mosfrika nga shuarja — Çdo humbje formash është rritje në ndërgjegje, prandaj vdekja nuk është fund, por portë.

• Pikëkulmi i mosqenies — Kur edhe engjëlli tejkalohet, mbetet vetëm qenësia pa formë, Bashkimi me Burimin.